پارکینگها به دو صورت شخصی و عمومی می باشند. از پارکینگهای شخصی معمولاً در واحدهای شخصی و در پارکینگهای عمومی همه میتوانند خودرو خود را در آن پارک نمایند.
از وقتی محصولی به نام خودرو در چرخه زندگی قرار گرفت، واژه پارکینگ هم به وجود آمد. چراکه هر خودرویی بهجایی برای توقف کردن طولانیمدت نیاز دارد. پارکینگ عملاً شکل مدرن آن چیزی است که در زمان گاری و اسب به آن اصطبل میگفتند.
پارکینگها میتوانند بهصورت شخصی باشند یا بهصورت عمومی. از پارکینگهای شخصی معمولاً در واحدهای شخصی مانند ساختمانها و آپارتمانهای اداری و مسکونی استفاده میشود، درحالیکه پارکینگهای عمومی مختص گروه خاصی از افراد نبوده و همه میتوانند درازای پرداخت هزینه خودرو خود را در آن پارک نمایند.
تا تقریباً صدسال پیش پارکینگها تنها میتوانستند فضاها و محوطههای باز و گستردهای باشند که با تقسیمبندی مساحت ماشینها را درون خود جای دهند؛ یعنی پارکینگهای معمولی که هنوز هم رایجترین شکل پارکینگ در دنیا هستند.
اما رفتهرفته تعداد خودروها زیادتر شد و فضاهای باز شهری بهواسطه جمعیت زیاد محدودتر شدند. ازاینرو مدتهای زیادی است که مهندسان به فکر بهینه کردن فضای پارکینگها افتادهاند؛ و در همین راستا به ایده پارکینگ مکانیزه رسیدند.
ایده پارکینگ مکانیزه درست مانند ایده ساختن آپارتمانهای چند طبقه است. وقتی جمعیت ساکنان یک شهر انقدر زیاد باشد که نتوان به همه آنها زمین داد، طبقات را رویهم میسازند و کلونی ایجاد مینمایند؛ یعنی گسترش طبقاتی، بهجای گسترش محیطی. پارکینگ مکانیزه هم دقیقا به همین صورت است. در این مقاله قصد داریم تا در مورد سازه پارکینگ مکانیزه، انواع و مزیتهای آن با شما صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
پارکینگهای طبقاتی رایجترین شکل پارکینگ سرپوشیده در ساختمانهای تجاری بزرگ هستند. این پارکینگها در چندطبقه ساختهشده و اغلب بهصورت مارپیچ طراحی میشوند. مسیرهای دسترسی به جایگاه پارک خودرو در این نوع پارکینگ یا از طریق رمپ داخلی است، یا رمپ خارجی یا بالابر. درگذشته ساختمانهای مجلل تلاش میکردند از سیستم بالابر خودرو برای دسترسی به محلهای پارک استفاده کنند و به قولی سیستم پارکینگ را هوشمند نمایند اما این روش به خاطر معایب بسیارش سالهاست که منسوخشده است.
پارکینگهای خیابانی نوعی از پارکینگ روباز در محلهای پرتردد عمومی و خیابانی هستند که رایجترین شکل مرسوم پارکینگ بهحساب میآیند. این نوع پارکینگها یا شخصی و خصوصی هستند یا بهصورت عمومی در دسترس مردم قرار دارند.
از این نوع پارکینگ تنها برای پارک وسایل نقلیه سبک ازجمله موتورسیکلت استفاده میشود. البته تعداد این نوع پارکینگها بسیار محدود است چراکه جابهجا کردن وسیله نقلیه، به عبارتی ورود و خروج آن به این پارکینگهای مرتفع بسیار دشوار و زمانگیر است. همچنین ازنظر ایمنی هم چندان مطلوب نیستند.
این نوع پارکینگ را تقریباهمه ساختمانها دارند. پارکینگ آپارتمانی شناختهشدهترین پارکینگ برای مردم است و طبیعتاً فقط مورداستفاده شخصی دارد.
یکی از بزرگترین معضلات شهرهای بزرگ پیدا کردن جای پارک مناسب برای خودرو است. پارکینگهای سنتی محیطی به خاطر فضای زیادی که اشغال میکنند چندان در فضای درونشهری قابلدسترس نیستند. به همین دلیل تکنولوژی و تجهیزات مکانیکی و الکترونیکی به کمک حل این مشکل آمدند و پارکینگ مکانیزه را طراحی کردند.
پارکینگ مکانیزه یک سازه ترکیبی مکانیکی و الکتریکی است که برای چیدمان حداکثر تعداد خودرو در حداقل فضای ممکن طراحیشده است. این کار باعث بهینهسازی محیطی شده و فضای کمتری را اشغال میکند. در کنار اینکه میتواند ماشینهای بیشتری از یک پارکینگ معمولی را در خودش جای دهد. همچنین در فضاهایی که امکان ساخت پارکینگ طبقاتی وجود ندارد هم میشود از پارکینگ مکانیزه استفاده کرد.
همانطور که اشاره کردیم هدف اصلی از ساخت پارکینگهای مکانیزه قرار دادن چند خودرو در پالتهای رویهم و کولونیزه کردن جای پارک است.
اولین پارکینگ مکانیزه جهان را در سال 1905 میلادی در آمریکا ساختند و تا حدود 15 سال بعدازآن یعنی سال 1920 کمکم این نوآوری جدید راه خود را به سایر نقاط جهان هم باز کرد.
اولین مدلهای پارکینگ طبقاتی بهصورت کلونیهای قفسه قفسه بود که آسانسور خودرو را به طبقه موردنظر منتقل میکرد و اوپراتور ماشین را در محل موردنظر قرار میداد.
سیستمهای اولیه پارکینگ مکانیزه به خاطر کند بودن تحویل گیری و تحویل دهی مشکلات زیادی داشتند و به همین خاطر تا اواسط قرن بیستم چندان موردتوجه قرار نگرفتند. به شکلی که تا سال 1960 تنها 50 دستگاه از این نوع پارکینگ در جهان موجود بود.
اما تکنولوژی ساخت پارکینگ مکانیزه در دهه 90 میلادی جهش فوقالعادهای کرد و ورود سیستمهای کامپیوتری انقلابی در سازههای پارکینگ مکانیزه ایجاد نمود. این تحولات باعث پیشرفت زیادی درزمینهٔ ارتقای کیفیت، سرعت و عملکرد این پارکینگها شد.
بیشترین کشورهایی که هرچه زودتر اقدام به گسترش این پارکینگها کردند ابتدا آمریکا، آلمان و ژاپن بودند. تا حدود 10 سال قبل تعداد پارکینگهای مکانیزه در کشورهای پیشرفته جهان ناگهان به رقم میلیونی رسید.
اولین حضور پارکینگ مکانیزه در ایران به دهه 70 شمسی برمیگردد. اولین مدلهای واردشده از سیستمهای قدیمی بودند و از بالابر و راننده برای جابهجایی خودرو استفاده میکردند. به همان دلیلی که این سیستمها سالها قبل در کشورهای دیگر ناکام مانده بود، در ایران هم توفیق چندانی پیدا نکرد.
اما با ورود تکنولوژی کامپیوتری به سیستم این پارکینگها و هوشمند شدن پارکینگ مکانیزه مشکلات قبلی حل شد و این نوع پارکینگ کمکم جای خودش را در کشور ایران هم پیدا کرد. اولین و بزرگترین سفارشدهنده پارکینگهای مکانیزه هوشمند سازمان حملونقل ترافیک تهران بود.
گرچه هنوز پارکینگهای مکانیزه بهاندازه کافی در ایران رواج پیدا نکردهاند اما در سالهای اخیر تعداد زیادی از این پارکینگها وارد کشور شده و مورداستفاده قرارگرفتهاند.
پارکینگ مکانیزه هم انواع مختلفی دارد که در زیر به آنها اشاره میکنیم:
پارکینگهای مکانیزه برجی گرانترین نوع پارکینگ مکانیزه هستند که البته از تعداد خودروی بیشتری از سایر انواع پارکینگهای مکانیزه در خود جای میدهند. این پارکینگها را بهصورت دایرهای یا مستطیلی میسازند و از یک آسانسور مرکزی برای حمل و جابهجایی خودروها استفاده میکنند.
این پارکینگها که به پارکینگ چرخوفلکی هم معروف هستند برای ساختن پارکینگ در فضاهایی استفاده میشوند که فضای خیلی کمی وجود دارد. ازنظر عرضی تنها دو ماشین را میتوان در این پارکینگها کنار هم قرارداد. اصل سیستم پارکینگ روتاری قرار دادن خودروها در ارتفاع است. میتوان تا حدود 14 خودرور را در این نوع پارکینگ جای داد و فقط از فضای دو خودرو کنار هم استفاده کرد. پارکینگ مکانیزه روتاری رایجترین شکل از پارکینگهای مکانیزه است که در ادامه بیشتر در مورد آن با شما صحبت میکنیم.
پارکینگ مکانیزه روتاری یا چرخوفلکی همانطور که اشاره کردیم پرکاربردترین نوع پارکینگ مکانیزه در جهان است که میتواند در هر فضایی مورداستفاده قرار گیرد و با اشغال کمترین فضا بیشترین خودرو را در خود جای دهد. اصلاً همین موضوع است که باعث همهگیری و محبوبیت این نوع پارکینگ شده است.
این پارکینگ در حقیقت نوعی پارکینگ طبقات است و مانند چرخوفلک عمل میکند. این امر موجب میشود تا دسترسی به خود در هر طبقهای که باشد بهواسطه سیستم چرخشی بسیار آسان و سریع باشد.
تفاوت انواع و مدلهای پارکینگهای مکانیزه روتاری به ظرفیت آنها بستگی دارد اما بهصورت کلی دو نوع دستهبندی میشوند:
تفاوت اصلی این دو دستهبندی در ارتفاع کلی سازه و البته قیمت نهایی آن است.
پارکینگهای مکانیزه روتاری در ایران اغلب با ظرفیتهای 8 الی 16 پالت ساخته میشوند و در بازار موجودند. همانطور که در بخش دستهبندیهای این نوع پارکینگ اشاره کردیم پالتهای این پارکینگ مکانیزه یا بر اساس خودروهای سواری (SEDAN) طراحی میشوند، یا بر اساس خودروهای شاسیبلند (SUV).
البته اکثر سفارشدهندهها مدل شاسیبلند را سفارش میدهند چراکه ترجیح میدهند پذیرای هرگونه خودرو شخصی باشند. چنانچه از پارکینگ مکانیزه روتاری برای خودروهای سواری معمولی استفاده کنید حداکثر پالتهای ممکن برای آن 16 عدد خواهد بود و اگر برای خودروهای شاسیبلند سفارش دهید حداکثر تعداد پالت 14 عدد خواهد بود.
انواع پارکینگهای مکانیزه با اهداف و برای نیازهای متفاوتی ساخته میشوند. به همین دلیل متناسب با هر شرایطی یکی از این انواع مناسب کار شما خواهد بود. گرچه که پارکینگ مکانیزه روتاری را نمیتوان در هر فضایی مورداستفاده قرار داد و تنها در شرایطی میتوان از آن استفاده کرد که محیط ارتفاع کافی داشته باشد.
مزیتها و معایب پارکینگهای مکانیزه روتاری عبارتاند از:
برای نصب و راهاندازی پارکینگ مکانیزه روتاری به فضایی بیش از 30 مترمربع احتیاج نخواهید داشت. البته دو مدل این پارکینگ ازنظر ابعاد کمی باهم تفاوت دارند.
برای پارکینگ مدل سواری به ورودی یا عرض حدود 5 متر و طول حدود 6.5 متر در فضای زمین احتیاج دارید.
برای تعیین قیمت پارکینگ مکانیزه روتاری باید تعداد پالتهای موردنظرتان را در نظر بگیرید. چراکه بسیاری از شرکتها قیمت آن را برحسب تعداد این پالتها محاسبه میکنند. بهعنوانمثال قیمت پارکینگ مکانیزه روتاری به ازای هر پالت برای ماشینهای سواری چیزی بین 60 تا 70 میلیون تومان است؛ و این قیمت برای مدل شاسیبلند بین 70 تا 75 میلیون تومان محاسبه میشود.
با این اوصاف بهعنوانمثال یک پارکینگ روتاری 10 پالتی بین 700 تا 750 میلیون تومان قیمت خواهد داشت.
اما به یاد داشته باشید که این قیمتها حدودی است و دقیق نخواهد بود. چراکه نوسانات قیمتی برای این سازههای فلزی مکانیزه روزبهروز در حال تغییر است. شما میتوانید برای گرفتن قیمت روز انواع پارکینگ مکانیزه با کارشناسان سازه افزار تماس حاصل فرمایید.