آشنایی با فتوسل آسانسور و انواع آن
امروزه آسانسورها و بالابرها بهعنوان ابزارآلات ضروری پا به عرصه زندگی ما گذاشته و شاید بهجرئت بتوان اذعان کر که زندگی بدون وجود چنین تشکیلاتی چندان راحت نخواهد بود. از طرفی بحث آسایش و راحتی تنها دغدغههای افراد در استفاده از این نوع ابزارها نبوده و مسئله تضمین ایمنی و امنیت افراد نیز در رویههای آپدیت و پیشرفت هر نوع دستگاهی مدنظر میباشد. در همین راستا نیز قطعهای ساده و درعینحال بسیار کاربردی پا به عرصه گذاشته که ما آن را به نام فتوسل میشناسیم؛ بنابراین در این بخش از وبلاگ سازه افزار به سراغ آشنایی شما همراهان با فتوسل آسانسور و انواع آن میرویم پس تا انتهای این نوشتار در کنار ما باشید.
آشنایی با اصلیترین اجزای یک آسانسور استاندارد
همانطور که میدانید آسانسور نیز مانند سایر ابزارآلات پیچیده حاضر در اطراف ما دارای اجزای اصلی میباشد که بدون وجود آن قطعات این نوع از ابزارآلات بیمصرف بوده و زندگی با سختیهای خاصی همراه خواهد شد. با توجه به همین مسئله نیز در این بخش از این مقاله در باب آشنایی با قطعهای به نام فتوسل به سراغ ارائه اطلاعاتی خلاصه و درعینحال کاربردی دربارهی اجزای مهم یک آسانسور میرویم که این موارد به شرح زیر میباشد:
-
دیتکتورها، سنسورها و فوتوسل آسانسور
این قطعه بر روی درب آسانسور نصبشده و وظیفهی جلوگیری از کوبیده شدن درب به کابین و روان بسته شدن آن میباشد. همچنین قطعهای بنام فتوسل نیز که در ادامه این مقاله به ارائه اطلاعات بیشتری در باب خواهیم پرداخت نیز بهمنظور امنیت آسانسور در باز و بسته شدن بر روی آن نصب میشود.
-
مگنت درب آسانسور
بهطورکلی آهنربای الکتریکی یا مگنت وسیلهای است که از یک سیمپیچ مغناطیسی، یک اهرم و یک جک تشکیلشده و بر روی کابین و طرف قفل ایمنی درب طبقات نصب میشود. رویه عملکرد آن نیز بدین شکل میباشد که قفل درب هنگام رسیدن به طبقات با فشار این مگنت باز میشوند.
-
قفل لولایی درب
قفل دربهای آسانسور در طبقات و حرکت نکردن آسانسور در زمان باز بودن دربهای کابین آسانسور به عهدهی این قفل میباشد.
-
الکتروسیگنال
بهطورکلی در سیستمهای جدید آسانسور و در بخش شناسایی دو سنسور جدید جایگزین سنسورهای ثابتشدهاند. این سنسورها عملیات شناسایی را انجام و سیگنالها را بهوسیلهی تراوبل کابل به جعبهفرمان ارسال میکنند. بدین ترتیب آسانسور در جایگاه مناسب در طبقات میایستد.
-
کفشک آسانسور
بهصورت کلی لازم به اذعان است که دو نوع کفشک آسانسور بانامهای کفشکهای غلتکی و کفشکهای لغزشی وجود دارد، این کفشکها در هر دو طرف و در بالا و پایینبر روی کادر وزنه تعادل و یوک کابین نصب میگردد و با ریلهای آسانسور در تماس هستند که با حرکت در امتداد آنها کابین و وزنه تعادل را هدایت میکنند.
-
گاورنر آسانسور
یکی از متداولترین راهکارهای فعالسازی ترمز ایمنی آسانسور (پاراشوت) روش فعال کردن توسط گاورنر میباشد که زمان افزایش سرعت کابین از سرعت تعیینشده که به سیم بکسل متصل شده به ترمز ایمنی (پاراشوت) را متوقف کرده و باعث فعال شدن ترمز ایمنی میشود. گاورنر آسانسور ازجمله مهمترین و ضروریترین قطعات در راستای حفظ ایمنی افراد به شمار میاید.
-
فلکه هرز گرد آسانسور
جالب است بدانید که هنگامیکه فاصلهی مابین کابین و کادر وزنه و یا سیم بکسل های متصل به آنها بیشتر از طول فلکهی کشش موتور باشد و این فلکه نتواند زاویهی مناسبی برای سیم بکسل ها ایجاد کند از این فلکه برای به وجود آوردن اصطکاک میان کابل و فلکهها و همچنین ایجاد تناسب زاویه سیم بکسل ها (زاویه آلفا) استفاده میشود.
-
براکت ریل آسانسور
-
در یک نگاه کلی میتوان مطرح کرد که براکت ها پایههایی هستند که ریلها توسط آنها به دیوارهی چاهک آسانسور متصل میشوند و بسته بهاندازه و ظرفیت کابین آسانسور و همچنین نوع ترمز آنها و سرعت حرکتشان از انواع و اقسام مختلف براکت استفاده میشود، فاصله نصب براکت ها باید اندازهای باشد که در صورت ترمز اضطراری، مانع مشکلات ریل شود.
-
لقمهی ریل و انکودر آسانسور
لقمهها قطعات فلزی هستند که ریلها را به براکت متصل میکنند. از طرفی ازجمله مهمترین موضوعات مرتبط با آسانسور مبحث کنترل حرکت و سنجش میزان آن بهصورت دقیق میباشد، از قطعاتی که برای این منظور مورداستفاده قرار میگیرد انکودر نام دارد که در حال حاضر با اشکال و انواع مختلفی در سطح بازار یافت میشوند. روش عملکرد این قطعه از آسانسور به این صورت است که به ازای هر دور ۳۶۰۰ پالس تولید میکند. درنتیجه با شمارش این پالسها میتوانند میزان چرخش و میزان جابهجایی کابین را محاسبه کرد.
-
ریل آسانسور
ریل راهنمای آسانسور عبارت است از هدایت کننده و نگهدارندهی آسانسور که در مقابل حرکت پاندولی کابین در مقابل بارهای نامتوازن که امکان دارد بر روی کابین اثر داشته باشد کنترل دارد.
-
پشتبند ریل آسانسور
پشتبند ریل آسانسور صفحهای است از جنس فلز که در محل تلاقی و اتصال دو ریل از پشت بااتصال پیچ و مهره قرار میگیرد.
-
سیم بکسل و قلاب سر بکسل
بهطورکلی سیم بکسل کابلی است متشکل از دسته سیمها یا رشتهها هستند که حول سیم مرکزی پیچیده میشوند که برای تعلیق کابین و وزنه تعادل در آسانسورها استفاده میشوند سپس این دسته سیمها حول مغزی فیبری یا فولادی که شامل چندلایه سیم است، پیچیده میشوند. همچنین ازآنجاییکه کابین و وزنههای تعادل توسط سیم بکسل های معلق نگاه داشته میشوند. سیم بکسل ها ازیکطرف به چهارچوب کابین (یوک) و از طرف دیگر به چهارچوب وزنه تعادل متصل میگردد. این اتصال توسط قطعهای به نام قلاب سر بکسل صورت میگیرد که شامل یک سوکت گوهای است که همراه یک فنر مارپیچ فولادی یا ضربهگیر لاستیکی میباشد.
-
وزنه تعادل
این قطعات معمولاً وزنههای داخلی از جنس چدن، سرب، بتن و … بوده که ضمن متعادل نمودن وزن کابین آسانسور و باری که حمل میکند باعث ایجاد کششی بین سیم بکسل و فلکهها شده و نیروی اصطکاک موردنیاز جهت حرکت سیم بکسل بر روی فلکه محرک را تأمین میکند.
-
تابلو فرمان AC2
جالب است بدانید که این تابلو فرمان هم مانند تابلو فرمان VVVF در موتورخانه قرار میگیرد و وظایف مختلفی از قبیل پذیرش درخواستها از کابین و طبقات، تشخیص موقعیت کابین در هرلحظه، پاسخگویی به درخواستها با توجه به نوع سرویسدهی، حفاظت الکتریکی از تجهیزات، کنترل جهت حرکت و سرعت موتور اصلی، کنترل تجهیزات الکتریکی و نظارت بر حرکت بدون خطر کابین را بر عهده دارد.
بیشتر بخوانید : بانک اطلاعات ساختمان | پروژه های در حال ساخت
فتوسل آسانسور چیست؟
پس از آشنایی خلاصهوار با اجزای اصلی آسانسور حال زمان آن رسیده تا شمارا بهطور جزئی با فتوسل آشنا نماییم. جالب است بدانید که سنسورهای موجود در هر آسانسور، قطعات مهمی هستند که ایمنی آسانسور را تأمین میکنند. درواقع یکی از مهمترین سنسورها، سنسور ورود و خروج است که در تمامی آسانسورها تعبیه میشود که از آسیب رسیدن به مسافران جلوگیری میکند. در یک نگاه کلی میتوان اذعان کرد که فتوسل همان چشم الکترونیکی و یا چشمی آسانسور میباشد. این سنسور وظیفه تشخیص هرگونه مانعی ازجمله انسان و یا اجسام دیگر را دارد. درواقع زمانی که سنسور اشیاء متحرک کوچک و بزرگ مانند موتور، اجسام و یا افراد را شناسایی کند؛ دستور بسته شدن درب آسانسور را ارسال نمیکند. با جلوگیری از بسته شدن درب آسانسور به ایمنی افراد کمک میکند؛ بنابراین سنسورها در تمامی آسانسورها وجود داشته و میتوان گفت که یکی از اجزای اصلی آن محسوب میشوند.
آشنایی با چگونگی عملکرد انواع فتوسل در آسانسور
بهطورکلی جالب است بدانید که کارکرد این قطعات بسیار ساده ولی درعینحال بسیار مهم میباشد. درواقع همانطور که در ابتدا نیز اشاره شد، این قطعات در قسمت ورودی و معمولاً در یکطرف درب آسانسور قرار میگیرند و سیگنالهای نوری خود را به گیرنده حاضر در آسانسور ارسال میکنند؛ بنابراین زمانی که فردی در این نقطه تشخیصی قرار بگیرد خیلی سریع توسط این سنسورها تشخیص دادهشده و سیگنال به گیرنده ارسال نم شود. درنتیجه با صادر نشدن فرمان بسته شدن درب آسانسور، فتوسل از مسافرین محافظت میکند و احتمال هر نوع خطری را کاهش میدهد.
آشنایی با انواع فوتوسلهای آسانسور
در یک دستهبندی جامع میتوان انواع فوتسلهای مورداستفاده در آسانسور یا بالابر را دودسته اصلی تقسیم نمود که این موارد به شرح زیر میباشد:
۱. فتوسل نقطهای یا چشمی
فتوسل یا چشمی نقطهای آسانسور شامل یک فرستنده و یک گیرنده نوری است که بافاصله 60 تا 70 سانتیمتری از کف کابین آسانسور در قسمت ورودی کابین نصب میشود و برای جلوگیری از بسته شدن درب آسانسور شما باید دقیقاً روبهروی سنسور قرار بگیرید تا شاهد عملکرد مناسب این نوع از چشمیها باشید. درواقع فتوسل چشمی آسانسور یا نقطهای در بخش کناری درب آسانسور قرار میگیرند. همچنین از اجزاء این نوع فتوسل ازجمله میتوان به منبع تغذیه، سیم، مدار فتوسل آسانسور، لیزر و قطعاتی که برای فرستادن یک سیگنال از سمت فرستنده یکطرفه درب آسانسور به سمت دیگر آن لازم هستند، اشاره کرد این سنسورها سیگنال را به شکل یک نقطه به گیرنده ارسال میکنند و به همین دلیل است که به آنها چشمی نقطهای گفته میشود.
بهطورکلی محل نصب این فتوسل ها در ارتفاع 50 تا 70 سانتیمتر از سطح زمین در نظر گرفته میشود و تنها قادر به پشتیبانی یک نقطه خاص میباشند که معمولاً این بخش از نقطه وسط تا پایین آسانسور است. به یاد داشته باشید که توجه به این نقطه خاص و در مقابل چشمی قرار گرفتن امری بسیار ضروری میباشد چراکه اگر بخشی از اعضای بدن شما بهعنوان مثل دست شما از کابین بیرون باشد ممکن است مشکلاتی ایجاد شود. البته لازم به ذکر است که این مطلب نباید باعث ایجاد نگرانی در شما شود چراکه حتی اگر مسیر نوری تا چشمی قطع نشود و درب بسته شود آسانسور سنسورهای موجود در درب آسانسور باعث باز شدن درب آسانسور میشوند و آسانسور بههیچوجه تا زمان بسته شدن کامل درب حرکت نخواهد کرد. در باب لیست قیمت نیز باید ذکر کرد که قیمت این فتوسل ها پایینتر از انواع دیگر است. در پایان نیز باید خاطرنشان کرد که بهتر است با توجه به نیاز خود و کارکردی که برای آن در نظر دارید، دست به انتخاب بزنید. پیش از خرید ابتدا با یک متخصص صحبت کنید تا شمارا در این مورد راهنمایی کند.
بیشتر بخوانید : اجزا و کاربردهای آسانسورهای پنوماتیک
۲. فتوسل پردهای
بهطورکلی فتوسل پردهای آسانسور مانند فتوسل نقطهای کار میکنند و عملکردشان شبیه به هم میباشد. درواقع چیزی که این دو را از هم متمایز میکند نقاط تحت پوشش هریک است. همانطور که پیشتر نیز به این موضوع اشاره شد؛ فتوسل های نقطهای تنها یک نقطه را تشخیص میدهند اما فتوسل پردهای قادر به تشخیص و تحت پوشش گرفتن چندین نقطه است و بهصورت کامل تمام سطح درب آسانسور را پوشش میدهد. بهطورکلی فتوسل یا چشمی پردهای آسانسور همانگونه که از اسم آن نیز مشخص است دارای یک سری سنسور فرستنده و گیرنده است که به خاطر تعداد زیاد این سنسورها که از سقف تا کف کابین آسانسور را پوشش میدهند یک پرده از نور در ورودی آسانسور ایجاد میشود که وجود هر جسمی در هر قسمت از ورودی آسانسور باعث جلوگیری از حرکت درب آسانسور میشود. به یاد داشته باشید که فتوسل پردهای تقریباً تمام سطح ورودی درب آسانسور را بررسی میکند و به همین دلیل به آن پرده نوری آسانسور نیز گفته میشود. درواقع به دلیل کنترل بالا و امنیت بیشتر در بیشتر مکانها از این نوع فوتوسل بهره میبرند و البته محل نصب فتوسل پردهای نیز بین لته های درد و بدنه کابین است. به همین دلیل است که این قطعه دارای قطری حداکثر ۸ میلیمتر میباشد. فتوسل های پردهای در دو نوع متحرک و ثابت تولیدشده که نوع ثابت آن دارای کاربردهای فراوانتری میباشد. لازم به ذکر است که این نوع از چشمیها مجهز به گیرندهها و فرستندههای بیشتری نسبت به نوع نقطهای بوده و به همین دلیل قیمت آنها نیز بیشتر میباشد.
اهمیت استفاده از فتوسل در انواع آسانسورها
امروزه بالابرها یا همان آسانسورها ازجمله ابزارآلات کاربردی و حیاتی در هر مکانی بهخصوص با تعداد طبقات بالا بوده و سنسورهای درب که گاهی اوقات بهعنوان پرتو فوتوالکتریک یا مادونقرمز، لبههای درب ایمنی برقی، ردیاب درب، لبههای مجاورت الکتریکی یا دوربان برقی شناخته میشود ازجمله قطعهای کلیدی در آسانسور بهحساب میآید که مسافر یا شیء را در درگاه ردیابی کرده و مانع از بسته شدن دربها میشود. بهطورکلی اگر شخص یا شیء در موقعیتی خاص درب ورودی را مسدود کند و سنسورها شخص یا شیء آن را تشخیص داده و درب بازمیماند و تا زمانی که شخص ازآنجا دور نشود یا آن شی از درب خارج نشود، بسته نمیشود. همچنین جالب است بدانید که در بعضی از سنسورهای درب، در داخل سنسورها لامپهای روشنایی ال ای دی وجود دارد که نشاندهنده حرکت درب است. بهطورکلی برای بسیاری از افراد اتفاق افتاده است که هنگام ورود به آسانسور درب آن بستهشده باشد و طبیعتاً استرس ناشی از این اتفاق ممکن است سالیان سال در ذهن انسان باقی بماند و چهبسا بسیاری از افراد ترس خود را ناشی از آسانسور همواره با خود همراه داشته باشند؛ بنابراین همانطور که کاملاً به شفافسازی این موضوع پرداختیم، اهمیت استفاده از فتوسل در انواع آسانسورها بر هیچ فردی پوشیده نیست.
آشنایی با نکاتی مهم در باب نصب فتوسل آسانسور
به یاد داشته باشید که این مرحله یعنی فرایند نصب چشمی یا فتوسل در آسانسور بسیار مهم میباشد، چراکه نصب درست آن کارکرد دقیقتری را حاصل میکند. در یک نگاه خلاصه محور میتوان اذعان داشت که توجه به اجزای تشکیلدهندهی فتوسل، محل نصب آن، اطمینان از کارکرد درست آن و عدم آسیب به بخشهای دیگر بالابر باید در نصب این قطعات موردتوجه قرار بگیرند. فتوسل یکی از قطعات آسانسور است که بسیار اهمیت دارد و نباید از آن غافل شد؛ بنابراین رعایت ایمنی و نکات نصب اصولی توسط یک نصاب حرفهای بهصورت کامل رعایت میشود که شما عزیزان باید به آن توجه ویژهای نمایید.
بیشتر بخوانید : درب آسانسور
سخن آخر
مهمترین موضوع در آسانسورها، امنیت است. وجود سنسورهای مختلف در آسانسور سبب مشخص نمودن وضعیت کابین آسانسور شده که یکی از مهمترین آنها سنسور ورود و خروج میباشد. وجود این سنسور به جهت حفظ امنیت مسافرین در تمامی آسانسورها الزامی است. چراکه از بسته شدن خودکار درب آسانسور تا هنگام استقرار کامل مسافرین جلوگیری کرده و در حفظ امنیت مسافرین نقش ساده اما مهمی را ایفا میکند و همانطور که در این مقاله از سازه افزار مطالعه نمودید این نوع از سنسورها را چشم الکترونیکی یا فتوسل مینامند. قطعهای که یکی از بهترین چشمهای الکترونیکی است و در آسانسور کاربرد فراوان دارد. پسازاین جمعبندی کلی نیز باید اذعان کنیم که مثل همیشه از همراهی شما عزیزان با سایت سازه افزار بزرگترین سایت نیازمندیهای صنعت ساختوساز کشور خرسندیم و به وجود شما میبالیم.