با افزایش جمعیت آپارتمان‌ها و خانه‌های چندطبقه رواج پیداکرده و مردم را از نعمت دسترسی به حیاط‌خلوت محروم کرده است؛ بنابراین امروزه وجود یک محیط خارج از خانه که بتوان بعد از یک روز خسته‌کننده در آن استراحت کرد بسیار لازم و ضروری است. تراس و بالکن فضاهایی انعطاف‌پذیر در طراحی و معماری خانه محسوب می‌شود که رابطی بین فضای باز و بسته‌ی خانه محسوب می‌شوند. درواقع تراس و بالکن از فضاهای مهم و ارزشمند خانه می‌باشند که در طراحی نمای ساختمان بسیار تأثیرگذار بوده و باعث به ارمغان آوردن طبیعت، آرامش، نشاط به محیط داخلی ساختمان می‌شوند.
در همین راستا این مقاله به جهت آشنایی شما عزیزان با انواع بهارخواب، تراس و یا بالکن آماده‌شده است تا ضمن آشنایی شما با این فضا از مزایای یک طراحی ایده آل برای آن نیز سخن به میان آید؛ بنابراین در این بخش از پرشین سازه با ما همراه باشید تا شما را با دنیای تراس، بالکن و پاسیو بیشتر آشنا کنیم.
نقش ایوان در معماری سنتی ایرانی
به‌طورکلی ایوان ازجمله مهم‌ترین فضاهای معماری در ایران محسوب می‌شود که بیشتر در خانه‌های سنتی و تاریخی با کاربری‌های متفاوت ازجمله عمارت مسکونی، عبادتگاه‌ها و بسیاری از مکان‌های تاریخی و سنتی دیگر به چشم می‌خورد. ایوان‌ها ازنظر فرم، ابعاد و جایگاه متنوع بوده و عملکردهای زیادی دارد. مردم ایران از قدیم‌الایام علاقه‌مند به فضاهای ایوانی و بالکنی داشته و این مکان‌ها در فرهنگ ما گاه بهارخواب و گاه مهتاب نشین نامیده می‌شدند. جالب است بدانید که مفهوم ایوان به‌عنوان فضای انتقالی بین عوامل زمینی و زمانی نیز تعریف‌شده است. از جنبه دیگر ایوان به‌عنوان یکی از فضاهای به‌جامانده از معماری کهن ایرانی محسوب شده که البته با تغییرات فراوان، هنوز ردپایش در معماری معاصر ایران نیز قابل‌رؤیت می‌باشد و به جهت دید به منظر و سطوح روبرو بسیار قابل‌توجه است.
تعریف بالکن در ساختمان
به‌طورکلی بالکن‌ها به‌عنوان یک فضای نیمه‌باز یا اصطلاحاً فضای تنفس آپارتمان‌ها، محسوب می‌شوند که قادر به جبران تنگناهای مربوط به مساحت محدود، هوای نامناسب، فضای کم‌نور و مانند آن می‌باشند. درواقع بالکن‌ها در ساختمان می‌توانند حس دل‌نشین‌تری برای اعضای خانواده در کنار یکدیگر فراهم نمایند. بااین‌وجود، در شهرهای شلوغ، شاهد احداث واحدهای مسکونی با متراژ پایین بدون بالکن هستیم که مشکلات فراوانی برای ساکنان ایجاد می‌کند. با توجه به همین مشکل داشتن فضاهایی مانند بالکن و تراس به‌عنوان یکی از ملحقات ساختمان، یک مزیت ویژه و بااهمیت محسوب می‌شود که افراد در هنگام خرید یک واحد آپارتمانی، خصوصاً با مساحت پایین باید به‌عنوان فاکتور مهمی در معاملات مسکن در نظر بگیرند.
بیشتر بخوانید: انواع سایبان برای تراس یا حیاط منازل
آشنایی با تراس
تراس‌ها ازجمله فضاهایی می‌باشند که کاملاً شبیه بالکن بوده با این تفاوت که دارای ابعاد بزرگ‌تری هستند. درواقع طی یک نگاه کلی بالکن‌ها معمولاً کوچک بوده و قابل چیدمان نمی‌باشند درحالی‌که تراس‌ها از فضای بزرگ‌تری برخوردار بوده و می‌توان آن را با توجه به سلیقه شخصی چیدمان نمود. همچنین به‌طورکلی در بالکن‌ها معمولاً یک باربکیو قرارگرفته و دیگر فضایی برای چیدمان صندلی و یا استفاده از آن وجود ندارد، اما تراس‌ها قابل چیدمان صندلی داشته و کاربردهای بیشتری نشان می‌دهد.
آشنایی با بالکن
بالکن معمولاً در آپارتمان‌ها و ساختمان‌های بزرگ استفاده می‌شوند. به‌طورکلی بالکن‌ها از فضای بزرگی برخوردار نبوده و معمولاً دارای عمق یک متری می‌باشند. ازجمله مهم‌ترین مشخصه‌های بالکن این می‌باشد که همیشه دارای نرده‌ی محافظ است و همین وجه تمایز می‌تواند تشخیص بالکن را پاسیو و تراس راحت نماید. فلسفه ایجاد بالکن از این مسئله شروع شد که ازآنجاکه آپارتمان‌های امروزی از حیاط‌های شخصی برخوردار نبوده بالکن نقش مهمی در این نوع از خانه‌ها ایفا کرده و فضای دلپذیری با هوای آزاد را به آپارتمان‌نشین‌ها هدیه می‌دهد.
آشنایی با پاسیو
به‌طورکلی پاسیو‌ها در زمان‌های گذشته به‌نوعی، قسمتی از خانه محسوب می‌شدند که در آنها گیاهان و یا درختچه‌های متعددی پرورش و جا داشت. درواقع این قسمت مستقیماً به خاطر تغذیه گیاهان مورد اصابت نور خورشید بوده تا فضایی مناسب برای رشد گیاهان را ایجاد کرده باشد؛ اما پاسیو امروزه به گونه ایی دیگر طراحی‌شده و در سبک‌های مدرن بسیار دل‌نشین و خاص می‌باشد. درواقع پاسیو در سبک‌های مدرن دارای فضایی باز در محیطی باز است که به‌عنوان غذاخوری مورداستفاده قرار می‌گیرد. همچنین لازم به ذکر است که مطابق آیین‌نامه تفکیک خانه‌ها، پاسیو جزئی از زیربنای خانه به‌حساب آمده و مساحت این محیط معمولاً کمتر از 6 مترمربع می‌باشد.
آشنایی با ایوان
امروزه تحت شرایط ساخت‌وساز در شهرها مردم به سمت آپارتمان‌نشینی رفته و فضاهایی از قبیل حیاط را ازدست‌داده‌اند. بنابراین ایوان‌ها به‌عنوان یک المان مهم در خانه‌ها به وجود آمدند. ایوان‌ها معمولاً فضاهای کوچکی هستند که در جلو خانه به‌صورت رو بسته و یا روباز وجود دارند. معمولاً اگر ایوان از نوع رو بسته باشند، دارای پنجره بوده و اگر از نوع روباز باشند بدون پنجره ساخته می‌شوند. لازم به ذکر است که ایوان‌های دارای سه خصوصیت خاص می‌باشند که آن را از سایرین متمایز می‌کند که شامل:
- ایوان‌ها معمولاً یک فضای باز از اتاق نشیمن یا پذیرایی هستند.
- ایوان‌های رو بسته برعکس پاسیو‌ها مسقف می‌باشند.
- امروزه ایوان بیشتر در خانه‌های روستایی کاربرد دارد. به دلیل ساخت‌وسازهای بزرگ در شهرهای بزرگ، ایوان چندان جایی در ساختمان‌های شهری ندارد.
- ساخت ایوان‌ها در هرجایی از دنیا با توجه به فرهنگ آن کشور تعیین و ساخته می‌شود.
بیشتر بخوانید: پرگولا و کاربرد های استفاده از آن
تراس و بالکن چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
جالب است بدانید که ممکن است شما نیز مانند سایر افراد فضایی مانند بالکن و تراس را یکی بدانید و معتقد باشید که تفاوتی باهم ندارند؛ اما بد نیست بدانید بالکن و تراس تفاوت‌هایی آشکاری با یکدیگر دارند که در ادامه این مقاله از پرشین سازه به آن می‌پردازیم. درواقع بالکن را می‌توان ازجمله بخش‌هایی از آپارتمان‌ها دانست که درواقع فضایی مسقف بوده و ازیک‌طرف یا هر دو طرف رو به محیط بیرونی دارد. همچنین لازم است بدانید مساحت بالکن در مساحت آپارتمان محاسبه می‌شود. از طرف دیگر تراس که نام دیگر آن در ایران بهارخواب است به فضایی غیر مسقف و بدون سقف در معماری گفته می‌شود که مساحت آن هیچ ربطی به مساحت آپارتمان نداشته و مردم از این فضاها به‌طورمعمول جهت اوقات فراغت و استراحت استفاده می‌کنند.
بالکن با شیشه
به‌طورکلی سیستم‌های بالکن شیشه‌ای عمدتاً با حرکت شیشه در ریل‌های آلومینیومی کار می‌کنند و تمام پنجره‌ها در گوشهٔ مناسبی از بالکن جمع می‌شود. درواقع امروزه، با در نظر داشتن اینکه زندگی شهری فضایی خسته‌کننده و استرس‌آور را برای ما مهیا کرده است، استفاده از بالکن‌های باز خیلی زود جای خود را به بالکن‌هایی با پی‌وی‌سی و یا هرگونه‌ی دیگری همچون آلومینیوم دادند. چراکه این سبک از بالکن‌ها کاملاً به یک محیط بسته تبدیل‌شده بودند؛ بنابراین بالکن‌هایی که به این شکل پوشانده می‌شدند دیگر کاربری بالکن را نداشته و همچون دیگر فضاها و اتاق‌های خانه می‌شدند. جالب است بدانید که با به روی کار آمدن بالکن‌های شیشه‌ای و روباز، این وضعیت از میان برچیده شد و بالکن‌هایی که به افراد اتمسفر راحتی در خانه‌هایشان می‌بخشد، اهمیت بیشتری پیدا کرد.
معایب بالکن شیشه‌ای
در کنار تمام مزایای که برای بالکن‌ها مطرح است بالکن‌های شیشه‌ای با معایبی نیز همراه می‌باشند. درواقع به دلیل باز و بسته شدن مداوم بالکن در طول روز، افراد با مشکلاتی مانند هدر رفتن انرژی در هنگام سرما، آلودگی منزل به خاطر گردوغبار و نیز ناامنی بابت حضور و بازی کودکان مواجه می‌باشند. همچنین در فصول سرد سال، به دلیل سرمای زیاد، امکان استفاده از فضای بالکن وجود نداشته و عملاً این فضا بلااستفاده محسوب می‌شود.
طراحی تراس و بالکن
امروزه اهمیت طراحی بر هیچ‌کس پوشیده نبوده و با توجه به اینکه بالکن و تراس‌ها هم از اجزای ساختمان محسوب می‌شوند باید تزیینات و طراحی آنها نیز هماهنگ با دکوراسیون داخلی خانه افراد صورت پذیرد. درواقع زیبایی و کارایی وسایل و لوازمی که در تراس یا بالکن تعبیه می‌شود به همان اندازه دارای اهمیت است که برای سایر اجزای داخلی ساختمان موردتوجه قرار می‌گیرد.
به‌عنوان نمونه برای چیدمان دکوراسیون یک تراس کوچک ابتدا باید محیط اطراف را موردبررسی قرار داده و با توجه به فضای که در اختیار دارید از وسایلی مناسب با آن فضا و هماهنگی با داخل ساختمان استفاده کنید؛ بنابراین رعایت این موارد به همراه راهنمای گام‌به‌گام طراحی تراس و بالکن که در بخش زیر توصیف می‌شود می‌تواند به ساخت فضایی متناسب باسلیقه‌ی شخصی شما و همراه با زیبایی موردنظر منجر شود.
۱. طراحی کف تراس
اولین مرحله در طراحی تراس، طراحی کف تراس است. درواقع در این مرحله پس از شستشوی کف و در صورت نیاز پاک‌سازی دیوارهای بالکن، باید به نوع پوشش کف توجه نموده و موردی مناسب را انتخاب کنید. جالب است بدانید که شما می‌توانید از وسایل در دسترس مانند موکت و قالیچه برای پوشش کف تراس استفاده کنید؛ اما اگر قصد ایجاد فضای خاصی را در ذهن دارید می‌توانید از چمن مصنوعی یا پارکت چوبی برای تزئین بالکن یا تراس استفاده نمایید.
۲. طراحی فضا با گیاهان
دومین مرحله در طراحی تراس یا بالکن زیباسازی فضا با استفاده از فلاور باکس‌ها و گلدان‌های زینتی است. درواقع در این مرحله شما می‌توانید از گل‌های پیچک یا رونده نیز استفاده کنید تا قسمتی از دیوار یا نردهها را پوشانده و فضای تراس را زنده کند. حتی استفاده از درختچه‌ها و گیاهانی که در فضای آپارتمان رشد می‌کنند و مناسب برای فضای آپارتمانی می‌باشند، می‌تواند گزینه‌ی بسیار مناسبی برای طراحی بالکن باشد.
۳. طراحی دیواره‌های تراس
بعد از طراحی کف و فضا، نوبت به طراحی دیوارهای تراس می‌رسد. شما می‌توانید دیوار تراس را به دیوار سبز با استفاده از رنگ تبدیل کنید. همچنین توصیه می‌شود دیواره‌های تراس را با استفاده از پروفیل چوب پلاست پوشانده و به‌این‌ترتیب هارمونی خاصی را در محیط ایجاد کرده و تراس را با زیبایی بصری همراه کنید.
۴. نورپردازی فضا
در پایان نیز همان‌طور که میدانید نورپردازی بالکن یکی از مهم‌ترین قسمت‌ها در طراحی بالکن بوده که متأسفانه بسیاری از افراد خیلی به آن توجه نمی‌کنند. درواقع استفاده از نورپردازی رنگی و گرم در بالکن یکی از جذاب‌ترین ایده‌ها برای تزیین بالکن می‌باشد. همچنین وجود لامپ‌های ریسه‌ای و کم‌نور نیز می‌توانند در تزیین فضا بسیار کمک‌کننده باشند. در نظر داشته باشید که این قسمت نیز سلیقه‌ای می‌باشد بااین‌حال باید بدانید که نورپردازی در شب همان چیزی است که نگاه‌ها را به خود معطوف ساخته و نتیجه‌ای صحنه‌هایی رمانتیک و ازنظر بصری گیرا را ایجاد می‌نماید.
مشاهده کنید: جامع ترین و بروزترین مرکز آگهی های ساختمانی
نکات پایانی
همان‌طور که در این مقاله با عنوان آشنایی با تراس، بالکن و پاسیو و اهمیت آن پرداختیم، تمام سعی ما آماده کردن مقاله‌ای جامع درباره این بخش‌های دوست‌داشتنی از خانه در کنار نشان دادن تفاوت هر یک با دیگری بود که امیدواریم این مقاله جامع برای شما عزیزان مفید واقع گشته باشد.