گابیون یا توری سنگی، به توری فلزی گفته می‌شود که درون آن را از قلوه‌سنگ و قطعات مختلف به‌صورت خشکه‌چینی پر می‌کنند. در قدیم نیز تورسنگ را به شکل سبد استوانه‌ای شکل بدون ته می‌ساختند که از خاک پرشده و برای جان‌پناه استفاده می‌شد، به این کار سلّه اندازی نیز می‌گفتند. تورسنگ‌ها در مهندسی عمران، راه‌سازی و امور نظامی کاربرد دارند.
در این صفحه با انواع چوب مناسب برای درب چوبی آشنا می شوید:
در مهندسی سازه، گابیون دارای توصیف و کاربرد متفاوتی است. توری گابیون که گاهی به آن توری سنگی گفته می‌شود، سبدهای سیمی پر از مصالح سنگی است که در زمینه‌های مختلف عمرانی کاربرد دارد. این سبد‌ها با به هم پیوستن و در کنار هم قرار گرفتن، سازه‌هایی با ابعاد بزرگ تشکیل می‌دهند. با توجه به کاربرد توری‌های گابیون، بایستی آن را از جنبه‌های مختلفی از قبیل خصوصیات رفتاری، شکل‌پذیری، استحکام، طراحی و محاسبه سازه‌ها موردبررسی و ارزیابی قرار داد. ازلحاظ اقتصادی سازه‌های گابیون بسیار ارزان‌تر از سازه‌های مشابه است.
مزایای گابیون
- ازلحاظ اقتصادی مقرون‌به‌صرفه
- کاربری فراوان در دنیا
- قابل‌استفاده در بسیاری از زمینه‌ها
- داشتن نقش سازه‌ای و غیر سازه‌ای
توری گابیون فلزی و گابیون روکش‌دار، ساخته‌شده از مفتول آبکاری گالوانیزه گرم است که نوعی سبد سیمی با مقاومت بسیار بالا در مقابل فشارهای مستمر توده‌های خاک، سنگ و فشار حاصل از جریان و موج‌های آب می‌باشد. گابیون درواقع قفسی ساخته‌شده از توری مقاوم با بافت شش‌ضلعی است که به‌راحتی می‌توان درون آن را از سنگ و قلوه‌سنگ‌های طبیعی پر کرد و به‌صورت خشکه‌چینی سنگ‌ها را بر روی‌هم مهار نمود و تورسنگی مقاوم را تشکیل داد. امروزه از گابیون و سبدهای سنگی در طرح‌های مختلف معماری و محوطه‌سازی نیز استفاده می‌شود و ازاین‌جهت نیز کاربرد دیگری یافته‌اند.
انواع گابیون
مفتول استفاده‌شده برای ساختن توری گابیون باید دارای خواص خاصی باشد، برای هدف و کاربردی که تولید می‌شود مناسب باشد. گابیون‌ها می‌توانند به صورت‌ها و اشکال متفاوتی تولید شوند که بر اساس هزینه و عملکرد آن‌ها انتخاب شود. انواع مختلف گاببون عبارت‌اند از
۱. سبد گابیون
توری گابیون را به شکل جعبه‌های مکعبی و در اندازه‌های متفاوت تولید می‌کنند و داخل آن را با مصالحی مانند سنگ و سنگریزه پر می‌کنند. درگذشته توری گابیون به شکل جعبه‌هایی ساخته و فروخته می‌شد اما در حال حاضر سبدهای گابیون در محل موردنظر به‌صورت جعبه‌هایی مکعب شکل و در اندازه‌های مختلف ساخته می‌شوند و مورداستفاده قرار می‌گیرند.
۲. تشک‌های گابیون
تشک‌های گابیون دارای ارتفاع کوتاه‌تری نسبت به سبدهای گابیون است و ظاهر پهن‌تری دارد. تشک‌های گابیون برای جلوگیری از فرسایش و کاهش سرعت موج ناشی جریان آب در کانال‌های آب مورداستفاده قرار می‌گیرد. این تشک‌های گابیونی به‌صورت پله‌ای چیده می‌شوند.
۳. کیسه گابیون
این نوع گابیون‌ها به‌راحتی و سرعت ساخته می‌شود و ساختار متخلخل و انعطاف‌پذیری دارد که در امور هیدرولیک و در شرایط اضطراری استفاده می‌شود.
۴. توری گابیون
توری گابیون ممکن است به‌صورت سبد ساخته شود. برای نگه‌داری سنگ‌ها و جلوگیری از سقوط آن‌ها از سطوح شیب‌دار کنار جاده‌ها و بزرگراه‌ها و خطوط راه‌آهن توری گابیون را محکم به سطوح می‌بندند.
۵. گابیون تزئینی
در دکوراسیون داخلی و خارجی، طراحی باغ و محوطه‌سازی استفاده می‌شود. عناصر گابیونی محیط مناسبی برای رشد ریشه گیاهان فراهم می‌کنند و با رشد گیاهان در آن‌ها پایداری و زیبایی آن‌ها دوچندان می‌شود.
انواع توری‌های مفتولی
توری‌ها کاربردهای مختلفی دارند و از آن‌ها در صنایع مختلف استفاده می‌شود. یکی از کاربردهای توری‌ها استفاده از آن‌ها در صنایع ساختمان‌سازی است. توری‌هایی که به‌صورت فلزی ساخته می‌شوند برای ایجاد حصار و فنس در اطراف یک محیط مشخص و محصور کردن آن کاربرد دارند. توری‌های فلزی شامل موارد زیر می‌شوند
- فنس
- سیم نجاری
- سیم‌خاردار
- سیم گالوانیزه
- مش
- توری پرسی
- توری مرغی
- توری حصاری
- توری سرندی رولی
کاربرد گابیون
کاربرد اصلی گابیون در زیرشاخه‌های مهندسی عمران می‌باشد. چراکه قبل از هر چیزی، از آن‌ها برای انجام امور عمرانی استفاده می‌شود؛ اما در معماری و محوطه‌سازی و تزئینات معماری هم کاربردهای خاص خودش را دارد. برخی از کاربردهای گابیون عبارت‌اند از
- استفاده در مهندسی سازه: سدسازی، پوشش کف آبراهه‌ها، موج‌شکن، مقاوم‌سازی بناهای سست، مهار دیوارهای سنگی، به‌عنوان فنس و حفاظ و...
- راه‌سازی: جاده‌سازی، مهار سنگ‌های متمرکز بر راه‌ها
- ایجاد دیوارهای محافظ و یا دیوار حائل
- محوطه‌سازی
- نماسازی
- مبلمان شهری
- موج‌شکن
- مهار سنگ‌ها
- مقاوم‌سازی بناهای سست
- پوشش برای لوله‌ها برای جلوگیری از پوسیدگی