آلاچیق یا کلاه فرنگی سازه ای است که با استفاده از مصالحی همچون چوب، آهن, بتن، شیشه و ... در مکان هایی همچون حیاط خانه، محوطه ویلا و باغ، پارک و... ساخته میشوند که درجه اول به عنوان سرپناه و در نگاهی دیگر به عنوان مکانی لذت بخش و تفریحی استفاده میشوند.
انواع آنرا می توان به چند دسته تقسیم کرد قدیمی ترین نوع آلاچیق چوبی هستند که در طرح ها ی مختلف ساخته می شوند. امروزه علاوه بر چوب از فلز نیز می توان در ساخت آلاچیق بهره برد در گذشته سقف های گنبدی شکل در ساخت آلاچیق استفاده می شد ولی امروزه از طراحی های متنوع و شکل های متفاوت برای سقف استفاده می کنند .سقف آلاچیق ها را با ترکیب با چارچوب های چوبی پوشش می دهند در بعضی از مناطق باتوجه به نوع اقلیم و شرایط مصالح بومی موجود در منطقه استفاده از پوشال های گیاهی مرسوم است که بیشتر در شمال کشور مان دیده می شود. همچنین انواع آلاچیق را می توان به شکل ثابت و متحرک ساخت.
آلاچیقها معمولا از جنس چوب ساخته میشوند تا حس دوستی با طبیعت را بیشتر کنند. میتوانند طراحی متفاوتی داشته باشند؛ بعضی از آنها دارای سقفهای شیبدار هستند و بعضی دیگر مانند آلاچیق موجود در این عکس سقفی مسطح دارند. نوع طراحی آلاچیقها بستگی زیادی به محوطه موجود دارد. میتوان باربیکیوها را در دل همین آلاچیقها نیز طراحی کرد.
جدید ترین و زیباترین نوع آلاچیق که امروزه بیشترین مصرف را در بازار دارد آلاچیق شیشه ای است. زیبایی بصری در آلاچیق شیشه اینکته ای است که استفاده از آن را بسیار محبوب کرده است. محلی را تصور کنید با طبیعت زیبا، درخت، آب جاری، کنار استخرها، باغ ها، رستوران های سنتی و ….این مکان ها بهترین محل برای احداث آلاچیق شیشه ای هستند. آلاچیق شیشه ای، قالبِ یک شکل، عادی و قدیمیِ آلاچیق های گذشته را زیر پا گذاشته است و در حال حاضر گستره ی وسیعی از ایده های ابتکاری بر روی آن قابل اجراست. به عبارتی به دلیلِ این که آلاچیق شیشه ای فرم خاص و یکسانی برای تولید ندارد و قید و بندی در شکل ساختاری اش وجود ندارد می توان آن را به انواع اشکال دلخواه ( مربع، مستطیل، دایره، اشکال بی نظم و…. ) در آورد.
آلاچیق ها میتوانند طراحی مجلل و کارشدهای داشته باشند. درواقع طراحیشان بستگی زیادی به محوطهای که در آن قرار دارند، دارد و شکل ظاهریشان از محوطه بیرونی خانه تبعیت میکند. این آلاچیق دارای ظاهری به نسبت لوکس و مجلل بوده و فضای آن بزرگ و شکل ظاهریاش جذاب و دوستداشتنی است. نکته جالب در رابطه با این مدل آلاچیق سقف دوتکه آن است که بیشتر آلاچیقهای ژاپنی و چینی را یادآور میشود.
مکانیسم این نوع آلاچیقها به این شکل است که فقط به یک پایه برای برپایی نیاز دارند؛ حال این پایه میتواند در وسط آلاچیق قرار بگیرد یا در گوشهای باشد تا مزاحمتی برای رفت و آمد در فضای آن ایجاد نکند.
برخی از انواع آلاچیق ها نیز هستند که فضایی کاملا محصور شده دارند. این نوع آلاچیقها میتوانند برای فصل سرد سال مناسب باشند اما زیبایی آلاچیقها به باز بودن فضایشان است و باید با ترفندهای خاص این حس باز بودن را نیز در آنها القا کنیم.
آلاچیق ها کاربرد ها و مزایای متعددی دارند و برای مقاصد گوناگون طراحی و ساخته می شوند. به عنوان مثال از این سازه چوبی میتوان به عنوان سالن ورزش یا یک مکان دنج در گوشه ای از روف گاردن یا باغ استفاده کرد. آلاچیق های چوبی میتوانند در همه ابعاد و جزئیات قابل تنظیم باشند. به این صورت که به راحتی قابل مونتاژ می باشند و در نصب آن نیاز به هیچ گونه برش یا سوراخ کاری یا سمباده کاری نمی باشد و به راحتی قابل نصب می باشند.
آلاچیق را می توان در انواع فضا به کار برد، مانند آلاچیق باغ، آلاچیق بروی روف گاردن، آلاچیق محوطه سازی، آلاچیق پارک و تقریبا در تمام محوطه های خارج از ساختمان می توان با اهداف مختلف اقدام به ساخت آلاچیق کرد. آلاچیق کمک بسیاری به بهبود کیفیت محیط می کند و با خلق فضایی دلپذیر باعث ایجاد نقطه کانونی در محیط خود می شود. آلاچیق را با انواع مختلف مصالح و ترکیب آن ها با هم می توان ساخت، مانند آلاچیق چوبی، آلاچیق فلزی، آلاچیق سیمانی، آلاچیق فرفروژه و سایر مصالح معمول.