تیرچه ها بخش مهمی از صنعت ساختمان سازی به حساب می آیند. در حقیقت، امروزه تصور ساخت یک سقف و سازه بدون استفاده از تیرچه عملاً غیرممکن است. به خصوص این که این وسیله، در ایران رواج زیادی پیدا کرده است. تیرچه های مختلفی را می توان در بازار ساختمان سازی پیدا کرد. انتخاب یک نوع تیرچه بتنی، تیرچه فولادی یا تیرچه صنعتی بستگی به نوع کاربری ساختمان دارد. اما در این مطلب می خواهیم در مورد تیرچه صنعتی صحبت کنیم و بگوییم که چه کاربردی دارد و چگونه ساخته می شود.
تیرچه صنعتی یکی از انواع رایج تیرچه ها است که از شیوه جوش نقطه ای خرپایی جهت ساخت آن استفاده می شود. شکل ظاهری آن معمولاً مثلثی یا برخی مواقع هم چهار ضلعی است که بخش هایی صاف و بدون انحنا دارد. اما این اجزا را می توان از طریق لولا به هم متصل کرد.
اصلی ترین کاربردی که تیرچه های صنعتی دارند این است که به عنوان ستون از آن ها استفاده می شود و برای مستحکم کردن چوب بست سقف به کار می روند. جنس این تیرچه های صنعتی غالب مواقع با فولاد است و یا بتن! به این ترتیب تیرچه های صنعتی را جای قرار گرفتن بلوک ها هستند که به شکل یک قالب بتنی روی آن قرار می گیرند و شکلی شبیه به تی انگلیسی به وجود می آورند.
به طور کلی باید بگوییم که ساخت یک سقف بدون تیرچه عملاً غیرممکن است. به همین دلیل است که اهمیت زیادی برای ساخت و ساز پیدا کرده اند. هم چنین باید اشاره کنیم که تیرچه ها به دو شکل صنعتی و سنتی ساخته می شوند. در ادامه به دیگر بخش های یک تیرچه صنعتی می پردازیم.
خرپای تیرچه یکی از مهم ترین بخش های یک تیرچه است که وظیفه ی حمل بار مرده تیرچه را به عهده دارد. در موضوعات قبلی به طور مفصل در مورد خرپای تیرچه صحبت کرده ایم.
دستگاه های متنوع زیادی برای تولید و تهیه تیرچه های صنعتی وجود دارد. به طور کلی دستگاه تیرچه صنعتی هم در کارخانه جات و هم تولیدی ها موجود است و می تواند به تعداد انبوه تیرچه تولید کند.
قیمت هر یک از این تیرچه ها نیز بستگی به دستگاهی دارد که آن را تهیه و تولید کرده است. برخی از این دستگاه ها اروپایی و آمریکایی هستند و کیفیت فوق العاده ای را ارائه می کنند. اما برخی دیگر چینی و غیر مرغوب می باشند و در نهایت کیفیت تیرچه ی تولید شده را پایین می آورند.
هم چنین برخی از این دستگاه های تولید تیرچه، به صورت اتوماتیک کار می کنند و برخی دیگر نیز دستی هستند. طبیعی است که کیفیت دستگاه هایی که به صورت اتوماتیک کار می کنند بالاتر است و به هرحال، محصول با کیفیت تری را تولید می کنند. در صورتی که تمایل به ساخت تیرچه صنعتی دارید، می توانید کارگاه های زیادی را پیدا کنید که اقدام به تولید تیرچه می کنند. اما به هرحال توجه داشته باشید که دستگاه تیرچه زن آن ها صنعتی باشد و کیفیت قابل قبولی را ارائه کند.
همان طور که گفتیم یکی از اصلی ترین بخش های یک تیرچه، خرپای آن است. معمولاً می توان خرپا را به صورت جداگانه خریداری نمود اما به هرحال قیمت آن ممکن است بسته به فاکتورهای متعدد متفاوت باشد.
گاهی مواقع قیمت خرپا به مواد سازنده ی آن و دستگاهی که آن را تولید کرده است دارد. هم چنین میلگرد ها نیز می توانند در تعیین قیمت خرپای تیرچه صنعتی مؤثر باشند. این که ضخامت میلگرد چقدر است و چه ابعادی دارد، در تعیین قیمت بسیار مهم خواهد بود. به طور کلی کارخانه جات زیادی هم هستند که این خرپاهای تیرچه صنعتی را تولید می کنند و ممکن است هر کدام قیمت متفاوتی داشته باشند (چرا که از مواد اولیه مختلفی برای تولید آن استفاده می کنند)
همان طور که گفتیم دستگاه های زیادی برای ساخت تیرچه صنعتی وجود دارد. بنابراین ممکن است هریک از شیوه ی خاصی برای ساخت تیرچه صنعتی استفاده کنند. اما در هر صورت می توان چنین بیان کرد که ساخت تیرچه صنعتی نسبت به تیرچه هایی که با نیروی دست و کارگر ساخته می شوند به شدت به صرفه تر است در ادامه تصمیم داریم در مورد مزایا و معایب تیرچه صنعتی و البته تفاوتی که با تیرچه ی سنتی دارد صحبت کنیم.
همان طور که گفتیم تیرچه های صنعتی می توانند عملکرد بسیار بهتری نسبت به تیرچه های سنتی داشته باشند. در ادامه به این برتری ها و مزیت ها اشاره کرده ایم:
برای این که بخواهیم یک تیرچه دستی را تولید کنیم باید میلگردهای برشی را در ابتدا به شکل زیگزاگ دربیاوریم و بعد توسط دستگاه جوش به شکل اسکلت اصلی تیرچه دربیاوریم. اما این روش اشکالات و ایرادهایی دارد:
اول از همه این که تمام کار با استفاده از کارگران و نیروی دست انجام می شود. به این ترتیب احتمال خطا و اشتباه هم کم نخواهد بود. اما با استفاده از روش تولید تیرچه صنعتی، دیگر لازم نیست که نگران این اشتباهات و خطاها باشید.
یکی دیگر از ایراداتی که در ساخت تیرچه به شکل دستی وجود دارد این است که جهت جوش دادن میلگردها به هم از شیوه ی جوش قوس الکتریکی استفاده می شود. به این ترتیب کربنی که داخل آرماتورها وجود دارد روی سطح می آید و به این ترتیب جنس تیرچه را شکننده می سازد. اما در روش صنعتی، از سیستم جوش نقطه ای استفاده می شود. به این ترتیب این ایراد رفع شده است.
اساساً به خاطر همین مشکلات تیرچه سنتی است که در برخی از استان های کشور، استفاده از تیرچه سنتی ممنوع شده است.
زمانی که به شکل دستی تیرچه ها را تولید می کنیم، ناخالصی هایی که درون الکترود وجود دارند به ترکیب فولاد وارد می شوند و به این ترتیب ضخامت آرماتورها را کاهش می دهند. همان طور که می دانید ضخامت و مقاومت آرماتور در تولید تیرچه اهمیتی به سزا دارد.
به این ترتیب در نقاطی که فولاد به هم جوش می خورد، کیفیت آن کاهش پیدا می کند. طبیعی است که وقتی مقاومت آرماتور پایین می آید؛ خود تیرچه نیز در مقابل تنش های برشی و کششی مقاومت کمتری پیدا می کند. اما زمانی که از سیستم جوش نقطه ای جهت اتصال استفاده می شود و هم چنین آرماتورها را پرس می کنند، این مشکل به سادگی قابل رفع خواهد بود.
به این ترتیب حتی می توان از تیرچه هایی صنعتی ای که سایز کمتری هم دارند استفاده کرد. تیرچه ای که سایز کمتری دارد، طبیعتاً وزن پایین تری نیز خواهد داشت و به این ترتیب می تواند به کاهش وزن کلی سازه نیز کمک کند. تولید تیرچه هایی که توسط نیروی انسانی و به شکل دستی صورت می گیرد قطعاً زمان بیشتری می برد و سرعت تولید را کاهش می دهد. دو کارگر نمی توانند بیشتر از 150 الی 200 متر تیرچه سنتی بسازند.
اما یک دستگاه تیرچه زن صنعتی می توان در هر دقیقه حدود 15 الی 20 متر تیرچه ی با کیفیت تولید کند که بسیار بالاست. البته باید بگوییم که این سرعت به نوع دستگاه و کیفیت آن نیز بستگی خواهد داشت. هم چنین به هنگام تولید تیرچه صنعتی، شما تنها نیازمند یک کارگر هستید که دستگاه را به کار بیاندازد.
بحث دیگری که در مورد تیرچه های سنتی و صنعتی حائز اهمیت می باشد این است که قیمت تمام شده ی هر متر از تیرچه ها در روش تولید صنعتی خیلی ارزان تر از روش سنتی می باشد. البته این تفاوت قیمت کاملاً مشخص و واضح است چرا که در اجرای تیرچه سنتی باید دستمزد کارگر؛ الکترود و ...پرداخت شود که مبلغی حدود 1500 الی 2000 تومان به ازای هر متر تیرچه خواهد بود. اما در تولید صنعتی تیرچه ها، تنها کافی است دستمزد کارگر، هزینه برق و چند خرج جزئی دیگر را بدهید. به این ترتیب هزینه ی تمام شده ی تولید تیرچه به ازای هر متر حدود 50 الی 100 تومان خواهد بود.
هم چنین باید اشاره کنیم که روش دستی، مازاد و پرتی های زیادی به بار می آورد. گاهی ممکن است برش ها به درستی صورت نگیرد و مقادیر زیادی از میلگردها هدر برود اما یک دستگاه مرغوب تیرچه زن صنعتی، تا متر آخر میلگرد را استفاده می کند و اجازه ی هدر رفتن به هیچ یک از اجزای مصرفی نخواهد داد. هم چنین اگر از دستگاه صنعتی تولید تیرچه استفاده کنید، ابعاد و سایز آرماتورها را نیز می توانید کاهش بدهید که در نتیجه هزینه هایتان را نیز کمتر می کند. سرعت بالای تولید تیرچه نیز مزیت دیگری است که در رابطه با قیمت آن وجود دارد. در حقیقت هر چه تولید تیرچه سریع تر صورت بگیرد، قیمت آن نیز پایین تر خواهد آمد و طبیعتاً به صرفه تر خواهد بود.
آیین نامه ای در رابطه با استاندارد تولید تیرچه صنعتی وجود دارد که هر تولید کننده ای باید آن را رعایت کند. با جستجوی کوتاهی در اینترنت می توانید آن را پیدا کنید. فراموش نکنید که استحکام و دوام یک سقف اهمیت به سزایی دارد و تمام این استحکام از تیرچه ها ناشی می شود.
بنابراین طبیعی خواهد بود که سخت گیری های بیشتری در رابطه با مرغوبیت و استاندارد بودن تیرچه صنعتی صورت بگیرد.
برای این که بتوان محاسبه درستی از تیرچه صنعتی داشت، باید در ابتدا نوع میلگردی که در آن می خواهیم به کار ببریم را بدانیم. پس از آن باید محاسباتی برای طراحی لنگرهای خمشی، نیروهای برشی، خیز آنی و طولانی مدت انجام داد. خوشبختانه در حال حاضر نرم افزارهایی برای محاسبه ی تیرچه های صنعتی وجود دارد.
همان طور که گفتیم اصلی ترین کاربرد تیرچه های صنعتی در ساخت سقف هاست. استفاده از تیرچه های صنعتی در ساخت سقف، مزایای زیر را به همراه دارد:
وزن سازه را سبک تر می کند.
قیمت را پایین تر می آورد.
میزان آهن مصرفی را کاهش می دهد و به این ترتیب می توان صرفه جویی خوبی در ذوب آهن صورت داد.
تمام میلگردهای موجود در تیرچه یک دست خواهند بود.
سقف نخواهد لرزید، هرچقدر هم که دهانه ی آن بزرگ باشد.
از سیستم جوش نقطه ای استفاده می کند که در بالای همین متن به مزایای آن اشاره کردیم.
مشخصات فنی تیرچه صنعتی بسیار بهتر و مستحکم تر از دیگر انواع تیرچه هاست.
به طور کلی کاربردهای تیرچه صنعتی را نمی توان در یک متن خلاصه بیان نمود. شما عزیزان در صورتی که تمایل به کسب اطلاعات بیشتر در مورد این محصول دارید، کافی است با شماره تماسهای مندرج در وبسایت سازه افزار تماس بگیرید و به طور مستقیم با فروشندگان و تولید کنندگان این محصول ارتباط داشته باشید.