سقف های عرشه فولادی یکی از مرسوم ترین مصالح ساختمانی در اجرای سقف هاست . عرشه فولادی دارای پروفیل ذوذنقه ای به همراه برجستگی هایی برای درگیر کردن بتن و ورق است. برای اتصال عرشه فولادی به بقیه اجزا، از میل پایه هایی به نام گل میخ استفاده می شود گلمیخ علاوه بر اتصال عرشه فولادی به بقیه اجزا، انتقال دهنده نیروی برشی بین بتن و فولاد است. این پایه ها برش گیر نامیده می شوند.
گلمیخها در واقع رابط میان ورق گالوانیزه و بتن هستند تا بتوانند از لحاظ سازهای یکپارچگی عملکرد برشی را تأمین کنند و در واقع همان نقش برشگیرها را ایفا میکنند. قطر این برش گیرها حداکثر ۲۰ میلیمتر و ارتفاع آنها بسته به شکل ورق فولادی متغییر است و در نهایت حداقل ارتفاع آن بعد از نصب که از بالای ورق ذوزنقه ای اندازهگیری میشود، نباید کمتر از ۴۰ میلیمتر باشد.
گلمیخها بوسیله دستگاه جوش قوسی الکتریکی خاصی به تیرهای سازهای جوش میشوند. این فرایند جوشکاری میتواند هم بصورت مستقیم روی بال تیر سازه ای ( قبل از قرارگیری گلمیخ با ایجاد یک حلقه سوراخ در ورق و هم از روی ورق انجام گیرد. ضمناً سرامیـکی در محل جوش قرار میگیرد تا از حوضچه مذاب ایجاد شده در لحظه از ایجاد قوس الکتریکی محافظت نماید.
تنها روش استاندارد تولید گل میخ برشگیر، روش فورج سرد میباشد که توسط ماشینآلات مخصوص و مواد اولیه با آلیاژهای مرغوب قابل تولید است. سایر روشهای غیر استاندارد تولید، نظیر فورج گرم یا ریخته گری بدلیل استفاده از مواد اولیه نامرغوب و یا ضایعاتی دارای استحکام پایین و به تبع آن موجبات ناپایداری سازه را فراهم می سازد.
روش تولید این محصول بر اساس استاندارد «فورج سرد» عنوان شده است و دلیل فنی آن بهبود خواص مکانیکی قطعات تولیدی است، فولاد مورد استفاده جهت تولید گل میخ برشگیر بایستی ترکیب شیمیایی خاصی داشته باشد که این مفتول را در دسته فولادهای آلیاژی خاص قرار میدهد بنابراین استفاده از میلگردهای ذوبی جهت تولید گلمیخ به هیچ عنوان مورد تأیید نمیباشد و چنین محصولاتی درصورت تولید فاقد ارزش فنی است ضمن اینکه خواص مکانیکی ومقاومت لازم را نداشته وجوش پذیری مناسب نیز ندارند .
افزایش دانسیته و یکنواخت شدن جهت لایههای داخلی فولاد که سبب افزایش استحکام کششی سختی و استحکام تسلیمیگردد .روش استاندارد برای اتصال گلمیخها، استفاده از فناوری است گلمیخ برشگیر مهم ترین قطعه در سازه کامپوزیت است و از فولاد آلیاژی کم کربن و با فرایند " فورج سرد " تولید میشود. گلمیخها با سایزهای مختلف، کاربردهای متفاوت دارند.
گلمیخهای برشگیر بوسیله دستگاه جوش قوسی الکتریکی به تیرهای سازهای جوش داده میشوند. این فرایند جوشکاری میتواند هم به صورت مستقیم روی بال تیر سازهای و هم از روی ورق انجام گیرد. وجود حلقه سرامیکی در محل جوش باعث میشود تا از حوضچه مذاب ایجاد شده در لحظه از ایجاد قوس الکتریکی محافظت نماید و همچنین باعث محافظت از اپراتور دستگاه میشود. (Stud Welding)
یکی از روشهای تست گلمیخ بعد از نصب، وارد آوردن فشار یکنواخت و نه ضربه میباشد به این صورت که با اعمال نیروی یکنواخت گلمیخ را تا حدود ۳۰ درجه نسبت به محور طولی آن خم میکنند. نکته حائز اهمیت اینجاست که نباید طی این خم شدن جوش گلمیخ شکسته و کنده شود. با توجه به اینکه این برشگیرها نقش مهمی در ایمنی سقف حین بهربرداری و هنگام زلزله ایفا میکنند، در انتخاب آن میبایستی دقت کافی صورت گیرد و همچنین نصب آنها نیز باید توسط افراد متخصص انجام شود.
ابعاد تک تک قطعات تولیدی بایستی کاملاً مطابق با آییننامهها کنترل شود، گلمیخها بایستی عاری از هر گونه زنگ، زخم ناشی از زنگ زدگی، رطوبت و هرگونه مواد مضری باشندکه اثرات منفی بر روی عملیات جوشکاری میگذارند، باشند.
حلقه سرامیکی محافظ جوشکاری بایستی بطور کامل خشک باشد.
وجود هرگونه ترک، مویه، لهیدگی، تخلخل وعدم سازگاری ابعادی با نمونه استاندارد نشانه کیفیت پایین قطعه تولیدی بوده و از نظرفنی غیرقابل استفاده شناخته میشود، بنابراین گلمیخهای برشگیر که باروشهای ریختهگری، فورج گرم و یا با استفاده از میلگردهای ذوبی تولید میشود به دلیل اینکه ساختار متخلخل و غیرهمگن دارند و در فرآیند تولید با کیفیت یکنواخت تولید نمیشوند به هیچ عنوان مورد تایید نمیباشد.
گلمیخها یا برشگیرهای خاصی که در سقفهای کامپوزیت عرشه فولادی (متال دک) استفاده میشود به جهت نوع مصالح و روش خاص اجرا، یکی دیگر از نقاط قوت سقفهای عرشه فولادی محسوب میشوند. قطر این گل میخها حداکثر ۲۰ میلیمتر و ارتفاع آنها بسته به شکل ورق فولادی متغیر است و در نهایت حداقل ارتفاع گلمیخ بعد از نصب که از بالای ورق ذوزنقه ای اندازهگیری میشود نباید کمتر از ۴۰ میلیمتر باشد.
از جمله مصالحی که در ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرد، سقف عرشه فولادی است که از ورقهای گالوانیزه ذوزنقه مانندی تشکیل شده و شامل برآمدگیها و فرورفتگیهایی میباشد. از دیگر مزیتهای ستودنی گلمیخها، بالا بردن سرعت عملیات در حین جوشکاری و برشکاری است که حدود 15 ثانیه برآورد شده و در قیاس با برشگیرهای ناودانی که تقریباً 3 دقیقه زمان میبرند، بسیار مفید و به صرفه است.
وظیفه اصلی گلمیخ چیست؟
منظور از گلمیخ، میلههایی است که توسط پایههایی به سقف عرشه فولادی، متصل میشوند. انتقال و هدایت نیرویی که بین بتن و فولاد در رفت و آمد است نیز از مهمترین وظایف گلمیخ عرشه فولادی به شمار میرود.
گلمیخ عرشه فولادی به دو روش مستقیم و غیرمستقیم یا همان Direct attach welding و Through the sheet توسط دستگاههای جوش قوس الکتریکی به بال تیر متصل میشود. همچنین این محصول از درصد پایینی کربن ساخته شده است و شامل استانداردهای Din EN ISO, A.W.S-DI.I میباشد. بلندی یا همان طول گلمیخها نیز با هم تفاوت دارد و نمیتوان بیان داشت که همه آنها با ارتفاع یکسان ساخته میشوند. در ساختمان سازی، کمترین ارتفاع و بلندی که یک گلمیخ بعد از اتصال و نصب باید داشته باشد، نزدیک به 40 میلی متر است.
گلمیخها در اتصالات یک سازه از اهمیت بالایی برخوردار هستند. بنابراین کیفیت آنها بسیار مهم است. اگر یک گل میخ در حد لازم مرغوب نباشد و به نوعی بدساخت باشد، توان تحمل سنگینی را ندارد و بعد از مدتی سازه از بین خواهد رفت. استانداردهای تولیدی این محصول به مواردی مانند مواد اولیه به کار رفته در آن و چگونگی تولید بستگی دارد.
بسیاری از افراد تفاوت میان گلمیخ و ناودانی را تشخیص نمیدهند. درست است که هر دوی آنها مربوط به بخش اتصالات در سازههای فلزی هستند اما ناودانی نیرو و تنشی که به آن وارد میشود را فقط به صورت عمودی میتواند منتقل کند و در موارد غیر از این ناتوان خواهد بود. این جریان در صورتی است که گلمیخ توانایی انتقال نیرو در همه جهات را دارا است.
یکی از انواع گل میخهایی که در ساختمان سازی مورد استفاده قرار میگیرد، گل میخ سردار است که همانطور که از نامش پیداست، از جمله تفاوتهای آن با سایر گلمیخها داشتن سر میباشد. گلمیخها به صورت کلی با دو روش فورج گرم و سرد تولید میشوند. متخصصان ساخت وساز عرشههای فولادی قبل از به کار بردن این محصول به جنس و متریال عرشه فولاد و همچنین زنگ زدگی آن به شدت دقت میکنند.
یکی از مشکلاتی که در ساختمان سازی ممکن است به وجود آید، برش پانچ است که با استفاده از گلمیخهای برشی میتوان جلوی این رویداد را گرفت. فورج سرد نام روش استانداردی است که برای تهیه و ساخت برشگیر گلمیخ به کار میرود. اگر گلمیخها با روش فورج گرم و ریختهگری تولید شوند، در قسمتهای مختلف این قطعه ترک و شکستگی ایجاد میشود.
زمان جوشکاری با گلمیخ برشی سردار، تنها به مدت چندثانیه طول میکشد. قبل از شروع عملیات بهتر است مواردی مانند ورق ها و گل میخ را بررسی کنیم که خیس نباشند زیرا کیفیت و استاندارد اتصال را تحت تأثیر قرار می دهد.
از نظر فیزیکی شرایط تولید گلمیخ با روش فورج سرد مناسبتر از فورج گرم است. زیرا در این روش میلگردها بعد از ذوب شدن همگن نیستند و خاصیت جوش ناپذیری به خود میگیرند و در نهایت هم به اندازه کافی مقاومت به دست نمیآورند. در صورتی که در سازه مهم ترین اصل استحکام و مقاومت آن است.