آشنایی با پله‌های موقت کارگاهی یا همان پله دسترسی
همان‌طور که میدانید طی عملیات ساخت‌وساز در هر پروژه عمرانی نیاز است تا افراد به‌منظور حمل‌ونقل مصالح به طبقات بالاتر از سیستم‌های بدین منظور استفاده کنند. این مسئله همواره از چالش‌های این نوع از عملیات می‌باشد چراکه ساخت آسانسور و یا راه‌پله ازجمله بخش‌های انتهایی کار به‌حساب می‌آید. با توجه به همین مسئله نیز امروزه شاهد انواع مدرن پله‌های موقت و یا پله‌های دسترسی بوده که کار را برای تمام افراد حاضر در پروژه راحت‌تر می‌کند؛ بنابراین در این قسمت از وبلاگ سازه افزار به سراغ آشنایی شما عزیزان با پله‌های موقت کارگاهی یا همان پله دسترسی رفته و در کنار آن در باب ضوابط مهم حاضر در این حوزه نیز اطلاعاتی را در اختیار شما قرار می‌دهیم. پس همراه ما باشید.
بیشتر بخوانید : نرده اسپیرال
پله موقت کارگاهی چیست؟
پله دسترسی یا همان پله موقت را می‌توان ازجمله ابزارآلاتی دانست که در زمان ساختمان‌سازی برای رفت‌وآمد کارگران و حمل مصالح مورداستفاده قرار می‌گیرند. درواقع از این پله‌ها در پروژه‌های صنعتی مختلف به‌منظور انتقال وسایل و قطعات موردنیاز و رفت‌وآمد مهندسان و کارگران برای انجام تعمیرات استفاده زیادی می‌شود. البته در همین راستا لازم به ذکر است که طراحی و ساخت این پله‌ها باید بر اساس معیارها و اندازه‌های اصولی انجام بگیرد تا بتوان به‌عنوان یک ابزار کلیدی و کارا از آن بهره برد.
بیشتر بخوانید : بانک اطلاعات ساختمان | پروژه های در حال ساخت
آشنایی با انواع پله‌های موقت دسترسی
به‌طورکلی می‌توان مطرح کرد که پلکان‌های موقت زود بست معمولاً در سه تیپ در این حوزه وجود دارند که این نمونه‌ها شامل انواع چهارپایه، نوع هشت پایه و نوع دوازده پایه است. کاربرد و انتخاب هرکدام از تیپ‌ها در یک پروژه بستگی به موارد زیادی ازجمله تعداد تردد نفرات در روز، تعداد تردد هم‌زمان نفرات، وضعیت مهاربندی به طرفین، محدودیت فضا در نصب، ارتفاع دسترسی و میزان بارهای وارده به آن بستگی دارد.
بیشتر بخوانید : آشنایی با نرده شییشه ای اسپیگوت
در باب مزایای استفاده از انواع پله‌ها دسترسی
در یک نگاه کلی متوان اذعان داشت که قیمت این پله‌ها با توجه به مزایایی که دارند، بسیار مقرون‌به‌صرفه بوده و هزینه‌های بعدی شمارا تا حد ممکن کاهش می‌دهد. درواقع مهم‌ترین مزیت استفاده از این پله‌ها کاهش حوادث و طبیعتاً افزایش ایمنی انجام تسکها در محیط‌های پروژه است. چراکه در صنعت ساختمان‌سازی بعد از مرحله گودبرداری و ساخت اسکلت، بیشتری حوادث و خطرات جانی مربوط به چاله آسانسور، راه‌پله و سقوط از داربست می‌باشد؛ بنابراین این نوع پله‌ها میزان ایمنی در کار را تا حد زیادی افزایش می‌دهد و احتمال بروز خطر را کاهش خواهند داد. همچنین مزیت دیگر استفاده از پله دسترسی کاهش هزینه‌ها در حین ساخت می‌باشد. زمان ساخت سازه‌های چندطبقه شما در هر شرایطی نیاز به رفت‌وآمد به طبقات بالا رادارید. برای این کار راه‌های مختلفی مانند ساخت پله کامل به‌وسیله آجر، نصب آسانسور نفر رو کارگاهی، ساخت پله موقت و غیره وجود دارد. اما در این میان استفاده از این نوع از پله‌ها کم‌هزینه‌ترین روش برای دسترسی به طبقات بالاتر می‌باشد. در کنار این مزایا لازم به ذکر است که افزایش سرعت نیز دلیلی دیگر در استفاده از این نوع پله‌ها در حین ساخت‌وساز می‌باشد. رفت‌وآمد و تردد روی این پله‌ها بسیار ساده بوده این مسئله سرعت عملکرد را تا حد ممکن افزایش می‌دهد. افزایش سرعت کاری باعث می‌شود که پروژه در زمان کوتاه‌تری انجام‌شده و هزینه نهایی شما کم‌تر شود. درواقع شما با استفاده از این نوع پله‌ها به دو صورت در هزینه‌های خود صرفه‌جویی می‌کنید و در پایان نیز باید خاطرنشان نمود با استفاده از پله‌های دسترسی موقت برخلاف آسانسور دیگر نیازی به پرداخت هزینه برق ندارید که این مسئله بسیار به‌صرفه می‌باشد.
فاکتورهای مهم در باب نصب انواع پله‌های دسترسی
نصب انواع پله‌های دسترسی چه از نوع پلاستیکی و چه داربستی همواره با ملاحظات مهمی باید همراه باشد که در یک نگاه لیست وار و خلاصه این موارد را می‌توان به شرح زیر در نظر گرفت:
• تعداد رفت‌وآمد نفرات در هرروز باید مشخص شود. اینکه میزان رفت‌وآمد در طول هرروز چقدر است و چه تعداد افراد روی پل رفت‌وآمد خواهند داشت. پله مورداستفاده باید توانایی مقاومت حداکثر وزن ممکن را داشته باشد.
• ارتفاع پله و اندازه آن فاکتور مهم دیگری هنگام ساخت پله دسترسی (پله موقت) می‌باشد. درواقع ارتفاع و اندازه پله نباید به‌اندازه‌ای زیاد باشد که رفت‌وآمد روی آن را سخت کرده و انتقال مصالح را با مشکل مواجه کند. درصورتی‌که ارتفاع پله‌ها نیز کم باشد، مجبور هستید تعداد پله‌ها را افزایش داده و هزینه بیشتری هنگام ساخت‌وساز پرداخت کنید.
• میزان بارهای وارده جانبی به‌جز وزن افراد فاکتور مهم دیگر برای ساخت پله‌های موقت و یا پله‌های تخصصی می‌باشد. پله‌های موقت باید توانایی تحمل تمامی بارهای جانبی مانند برف و باران، وسایل جابجایی قطعات و وزن مصالح را داشته باشد.
• تعداد رفت‌وآمد هم‌زمان افراد نیز هنگام ساخت پله باید در نظر گرفته شود. حداکثر تعداد افراد قرارگرفته روی پله فاکتور بسیار مهم در ساخت پله می‌باشد که حتماً قبل از ساخت باید به آن توجه کنید.
• به یاد داشته باشید که محدودیتی که در ساخت و قرارگیری پله‌ها دارید و همین‌طور وضعیت مهاربندی به سمت طرفین نیز دو فاکتور مهم است که باید در طول طراحی و نصب لحاظ شود.
• همچنین باید به این نکته توجه داشته باشید که پله‌ها تا چه اندازه فضای خالی در طرفین داشته و فضای استاندارد باید به‌اندازه استاندارد رعایت شود.
پله آسان رو از نوع پلاستیکی چیست؟
به‌طورکلی در باب انواع پله‌های موقت می‌توان اذعان نمود که در این حوزه نوع دیگر از پله‌ها وجود دارد که قطعه‌ای پلاستیکی از جنس پلی‌پروپیلن با ابعاد ظاهری ۱۳۰*۴۳۰*۵۱۰ میلی‌متر می‌باشد. جالب است بدانید که در این نوع از پله‌های کارگاهی در قسمت زیر کف پله پل‌های تقویتی در نظر گرفته‌شده که جهت بالا بردن مقاومت فشاری کف پله می‌باشد در قسمت دور صفحه اصلی قطعه پل‌های ارتباطی و تقویتی وجود دارد که جهت بالا بردن مقاومت قطعه ونیز درگیری کامل با گچ استفاده‌شده برای اتصال بهتر پله به شمشیری پله ساختمان می‌باشد. همچنین در سطح کف پله تعدادی آج جهت جلوگیری از سرخوردن شخص قرارگرفته است. لازم به ذکر است که در دور کف پله در صفحه اصلی سوراخ‌های مثلث شکل قرار دارد که به‌منظور درگیری قطعه با گچ لحاظ شده است.
آشنایی با مزایای استفاده از پله‌های آسان رو
ازآنجاکه در پروژه‌های ساختمانی نصب پله‌ها و آسانسور جزء آخرین مراحل نازک‌کاری محسوب می‌شود تردد در راه‌پله‌های کارگاه همیشه با دشواری و عموماً حوادث همراه می‌باشد. در همین راستا نیز پله‌های موقت و کاربردی همچون آسان رو در جهت رفع این نقیصه پا به عرصه گذاشته‌اند. جالب است بدانید که طبق آمار اداره تجزیه‌وتحلیل حوادث ناشی از کار وزارت کار بیشترین حوادث در ساختمان‌های در حال ساخت بعد از مرحله گودبرداری و اسکلت مربوط به راه‌پله و چاله آسانسور و سقوط از داربست می‌باشد. در مقایسه با نصب آسانسور نفر رو کارگاهی و یا احداث پله‌های فلزی موقت و یا حتی ساخت پله کامل به‌وسیله آجر جهت تردد آسان بسیار مناسب‌تر و کم‌هزینه‌تر خواهد بود. همچنین این نوع از پله‌ها قابل‌جمع آوری و نصب در پروژه‌های بعدی نیز می‌باشد که مسلماً ازنظر اقتصادی نیز قابل توجیه است. از دیگر مزایای این پله‌ها ایجاد امنیت و تسریع درحرکت و تردد بین طبقات بوده که منجر به بالا رفتن راندمان کار در طول زمان پروژه می‌گردد؛ بنابراین می‌توان ادعا نمود که این امر باعث بالا رفتن کیفیت ساخت شده چراکه نیروهای نظارتی و فنی راحت‌تر و بیشتر امکان سر کشی و رفع نقص را خواهند داشت.
آشنایی با راه‌های افزایش ایمنی کار در عملیات اجرایی با راه‌پله موقت
به‌طورکلی جهت افزایش ایمنی كار در عملیات اجرایی و در استفاده از انواع راه‌پله دسترسی رعایت موارد زیر الزامی می‌باشد:
• نوع، جنس، ابعاد، قابلیت بارگذاری و نحوه نصب و نگهداری راه‌پله باید با شرایط اقلیمی و نوع عملیات متناسب باشد.
• از راه‌پله‌های کارگاهی دست‌دوم كه پله‌ها یا پایه‌های آن ترک‌خورده یا نقص دیگری داشته باشند، نباید استفاده شود.
• پایه‌ها و تکیه‌گاه راه‌پله‌ها باید درجایی ثابت قرار گیرد، به‌طوری‌که امكان هیچ لغزشی وجود نداشته باشد. همچنین پله‌ها و پایه‌های سیستم نباید به مواد روغنی و لغزنده آلوده باشند.
• پله‌های دسترسی فلزی باید آجدار باشند تا از لغزش پا بر روی آن‌ها پیشگیری به عمل آید.
• طول پله داربستی باید ۱ متر از كفی كه برای رسیدن به آن مورداستفاده قرار می‌گیرد، بلندتر بوده و این قسمت اضافی فاقد پله باشد.
مقررات ملی ساختمان درزمینهٔ نصب پله‌های دسترسی
همان‌طور که در بخش‌های قبلی این نوشتار نیز اشاره تأکیدی شد، در زمان احداث ساختمان برای حمل مصالح، رفت‌وآمد کارگران و دسترسی به زیرزمین و طبقات، باید حداقل یک‌راه پله موقت نصب شود و در تمام مدتی که عملیات ساختمانی ادامه دارد، به‌دقت از آن محافظت و نگهداری گردد. در همین راستا نیز مسلماً مقررات خاصی در باب نصب استفاده از آن‌ها در طول پروژه‌های ساخت‌وساز وجود دارد که در این بخش به ارائه بخشی از این ضوابط می‌پردازیم که به شرح زیر است:
• پله‌های راه‌پله موقت باید با رعایت ضوابط و مقررات مبحث الزامات عمومی ساختمان (مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان) و رعایت موارد زیر نصب شود:
• به‌طورکلی پله‌های موقت باید دارای ابعاد یکسان بوده و عرض آن‌ها حداقل یک متر، پهنای کف آن‌ها حداقل ۲۸ سانتیمتر، ارتفاع آن‌ها حداقل ۱۴ و حداکثر ۲۲ سانتیمتر باشد.
• از چوب، فلز، بتن و نظایر آن طوری ساخته شود که ضمن جلوگیری از لغزش و سقوط افراد، واجد استحکام و مقاومت کافی بوده و دارای ضریب ایمنی بارگذاری حداقل ۲.۵ نسبت به حداکثر بارهای وارده باشد.
• پس از اجرای رمپ و پاگرد پله‌های دائمی و تا زمان اجرای این پله‌ها استفاده موقت از شیب‌راه و پاگرد آن‌ها، با رعایت مفاد بندهای فوق الزامی می‌باشد.
• اطراف باز راه‌پله‌های موقت باید بلافاصله بعد از برپایی و نصب، با نرده و حفاظ مناسب مطابق مفاد مبحث دوازدهم محافظت شوند.
جمع‌بندی
همان‌طور که تا به اینجای این نوشتار نیز متوجه شدید، امروزه با پیشرفت تکنولوژی‌های صنعت ساختمان، سازندگان به دنبال روش‌های نوین و جایگزینی هستند تا با استفاده از آن‌ها زمان اجرا و هزینه‌های ساخت را کاهش داده و درعین‌حال استحکام و ایمنی سازه را بالا ببرند. یکی از روش‌های نوین که در سال‌های اخیر استفاده از آن‌ها بسیار رایج شده است، استفاده از قطعات پیش‌ساخته در ساختمان‌ها است و یکی از رایج‌ترین این قطعات پله‌های موقت کارگاهی است. پله‌هایی که نه‌تنها از دیدگاه اقتصادی برای کارفرمایان مناسب است بلکه ایمنی و امنیت را نیز بری کارگران در محیط فراهم می‌آورد؛ بنابراین با توجه به آنچه در این مقاله جامع به آن اشاره کردیم اهمیت استفاده از انواع پله‌های موقت دسترسی بر هیچ‌کس پوشیده نیست.