یکی از کاربردیترین مصالحی که در ساختمانسازی به کار میرود، آجر سوراخدار است که با نام آجر لفتون نیز شناخته می شود. کارخانه های زیادی مانند کارخانه آجر اصفهان این محصول را تولید می کنند. البته محصول هر یک از این برندها، آجرهای منحصر به فردی تولید می کنند اما به طور کلی از لحاظ ظاهر شبیه به هم هستند.
بیشترین کاربرد آجر سوراخدار مربوط به تیغه های جدا کننده ی ساختمان است. مثل خیلی از مصالح دیگر، آجر سوراخدار یا لفتون نیز از ملات ماسه سیمان استفاده می کند. پیش از این، برای ساخت تیغه های جدا کننده ساختمان از آجر فشاری استفاده می شد؛ اما پس از مدتی آجر لفتون به بازار آمد که کارایی های بیشتری داشت و علاوه بر این، معایب آجر فشاری (مانند وزن زیاد و البته جذب رطوبت بالا) را برطرف کرده بود.
آجر سوراخدار نیز از خاک رس تهیه می شود. برای ساخت و تولید آجر لفتون از ماشین آلات صنعتی استفاده می شود که به همین خاطر به آجر ماشینی نیز معروف است. گاهی مواقع ممکن است این آجرهای سوراخدار در رنگ های قرمز روشن یا تیره عرضه و تولید شوند. رنگ آن ها به خاطر استفاده از خاک شیل است. آجر مهندسی را نیز از ترکیب خاک شیل و خاک نسوز به دست می آورند.
یکی از اصلی ترین سوالاتی که در مورد آجر سوراخ دار می توان پرسید این است که چرا دارای سوراخ هستند و آیا تعداد سوراخ های آجر اثر خاصی در آن دارد؟ در پاسخ باید بگوییم که بیشتر مواقع برای این که وزن آجر را کم کنند یا این که به هنگام پخت، حرارت به تمام نقاط آجر برسد، داخل آن را سوراخ های عمودی می کنند.
لازم به ذکر است که این سوراخ ها می توانند نقش عایق را نیز ایفاء کنند و به این ترتیب اگر از آجر سوراخدار یا لفتون برای ساخت دیوارهای میان دو اتاق یا پیرامونی استفاده می کنند، میزان انتقال صدا یا حرارت بسیار پایین تر خواهد بود.
طبیعتاً هر چقدر که تعداد این سوراخ ها بیشتر باشد، کارکرد بهتری برای عایق سازی خواهند داشت. به طور کلی می توان آجر لفتون را به 10، 5 و 3 سوراخ از بازار یافت کرد. همه چیز به کاربردی که از آجر انتظار دارید، بستگی دارد.
آجر لفتون را در سه نوع کیفیت در بازار عرضه می کنند:
آجر لفتون ممتاز: این آجر به صورت تمام اتوماتیک تولید می شود و هیچ گونه دخالت دستی در آن صورت نمی گیرد.
آجر لفتون درجه یک: این آجر به صورت نیمه اتوماتیک و به صورت ماشینی و دستی تولید ی شود.
آجر لفتون درجه دو: این آجر به صورت طبیعی و نور آفتاب خشک می شود.
همان طور که گفتیم آجر لفتون از خاک رس تهیه می شود و یکی از بهترین خاک های رس ایران در دولت آباد اصفهان پیدا می شود. دقیقا به همین علت است که بیشتر کارخانه هایی که اقدام به تولید آجر سوراخدار یا آجر سفال می کنند، در استان اصفهان قرار گرفته اند.
همان طور که گفتیم نمی توان ابعاد مشخصی برای آجرهای مختلف در نظر گرفت اما یکی از رایج ترین ابعاد آجر لفتون، 5.5 در 10 در 21.5 سانتیمتر است. شما می توانید از فرمول محاسبه تعداد آجر در هر متر مربع استفاده کنید تا تعداد کل آجرهای مورد نیاز برای ساخت سازه را به دست آورید.
البته این تنها ابعاد رایج آجر لفتون نیست. از دیگر ابعاد مورداستفاده در آجر سوراخدار میتوان به موارد زیر هم اشاره کرد:
آجر لفتون را در رنگهای متنوعی میتوان تولید کرد که یکی از رایجترین آنها آجر لفتون قرمز 4 سانتی است. این آجر به نسبت دیگر ابعاد آجر سفال سوراخدار، کوچکتر است و کاربردهای منحصربهفردتری دارد.
از دیگر رنگهای آجر سوراخ دار میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
اما در میان تمام رنگهای آجر سوراخدار میتوان به زرد و قرمز اشاره کرد. همچنین قیمت این دو نوع آجر نسبت به دیگر رنگها هم ارزانتر است.
بهطورکلی آجرهای سوراخدار را به دو شکل تولید میکنند:
اکسترودی یا وایر کات: در این روش، سه طرف آجر دارای نما است و یک طرف ساده میباشد.
پرسی: در این روش، هر چهار طرف آجر دارای نما است. به این معنی که تفاوتی نمیکند از کدام طرف آن را بچینید.
همانطور که اشاره کردیم بهترین خاک رس برای ساخت آجرهای سفالی، خاک رس اصفهان است. جالب است بدانید که نام آجر لفتون از روستایی به همین نام برداشتهشده است که بهترین خاک رس کشور را دارد. این خاک هیچگونه اضافات و ناخالصی ندارد و برای پخت آجر بسیار مناسب است.
آجر ده گل که دارای 10 سوراخ است رایجترین و بهترین محصول آجر لفتون است.
البته اشاره کردیم که این سوراخها به دلیل ایجاد خلاء در دیوار، عایق سازی و البته کاهش وزن سازه در ساختار آجر بهکاررفتهاند.
اصلیترین کاربرد آجر سوراخدار برای دیوارچینی و البته ساخت سقف و سوله است. از دیگر ویژگیهای آجر سوراخدار این است که ابعاد مکعبی شکل دارد. بهاینترتیب رایجترین ابعاد موردنظر برای آجر لفتون، همان آجر 10 در 20 در 5 میشود.
لازم به ذکر است که آجر لفتون را در مناطق مختلف کشور با نامهای آجر بهمنی، آجر زیره یا آجر ده سوراخ نیز میشناسند.
نکته مهم دیگر این است که از این آجر برای ساخت دیوارهایی استفاده میکنند که قرار است وزن خاصی را تحمل کرده یا فشار زیادی بر آنها وارد شود. طریقه چیدن آجرهای لفتون یا آجر سوراخدار نیز بهصورت پازلی است. بهاینترتیب تحمل فشار و وزن توسط این آجر بیشتر خواهد شد.
یکی از مهمترین نکات در مورد آجر، این است که گاهی بهصورت دوقلو به سازنده سفارش داده میشود؛ اما آجر لفتون دوقلو به چه کار می آید؟
این آجر که به آجرنما لفتون نیز معروف است، (البته در جاهای دیگر به نام آجر زبره، آجر نما زبره، آجر نما سوراخدار یا آجر نما سوله سازی نیز شهرت دارد) دو کاربرد اصلی و اساسی دارد. به این معنی که هم در ساخت دیوارهای حائل و غیر حائل به کار میرود، هم اینکه بعد از اتمام روند ساخت دیوار یا بندکشی، دیگر نیازی نیست که نماسازی دوباره روی آن انجام شود.
انواع آجر سوراخ دار یا همان لفتون بسیار زیاد است. بهنحویکه شاید نتوانیم به تکتک آنها اشاره کنیم اما رایجترین نوع آجر لفتون، آجرهایی است که بر اساس ابعاد به دو قالب کوچک و بزرگ تقسیم میشوند.
آجرهای لفتون کوچک: این آجرها سایز کوچکی دارند و حدود 5 سانتیمتری میباشند. وزن هر یک از این آجرها کمتر از 1 کیلوگرم و حدود 750 گرم است. بستههای این نوع آجر در تعداد 14 تا 16 تایی در بازار موجود است. البته قالبهای آجر کوچک دیگری نیز با ابعاد 5.5 سانتیمتر نیز در بازار عرضه میشود که هر یک از آنها حدود 800 الی 830 گرم وزن دارند.
آجرهای لفتون بزرگ: لفتون های قالب بزرگ نیز ابعادی برابر با 5 سانتیمتر دارند و وزنشان از آجر کوچک لفتون بیشتر است و نزدیک به 880 تا 910 گرم وزن دارند. بیشتر مواقع این آجرها را میتوان در بستهبندیهای 14 تا 16 تایی در بازار پیدا کرد اما گاهی مواقع نیز به شکل فله فروخته ی شوند.
لفتون های قالب بزرگ با ابعاد 5.5 سانتی اما وزن بیشتری دارند و از حدود 1020 گرم (کمی بیشتر از یک کیلو) تا 1200 گرم وزن دارند. این محصول را نیز میتوانید به شکل بستهبندی یا فلهای از بازار تهیه کنید. این نوع از لفتون های قالب بزرگ را با نام آجر عراقی نیز معروف است. ابعاد این آجر همانطور که اشاره کردیم، 5 در 10 در 21.5 سانتیمتر میباشد. به خاطر سایز بزرگی که دارند، بیشتر مواقع از آجر لفتون قالب بزرگ در ساخت مکانهای بزرگی مثل سولهها استفاده میشود.
همانطور که اشاره کردیم، آجر لفتون در سه درجه کیفیتی به بازار عرضه میشود که شاید بهترین آنها آجر ماشینی سوراخدار باشد. در این نوع از آجر سوراخدار، از دستگاهها و ماشینهای صنعتی جهت ساخت و پخت آجر استفاده میشود. به همین خاطر، بهترین کیفیت موجود را دارد.
آجر سوراخدار نیز مزایا و معایب مختلفی دارد که در ادامه به شکل خلاصه به آنها اشاره میکنیم:
مزایا
معایب
امکان نصب تابلو به دیوار آجری وجود ندارد. چرا که این دسته آجرها بسیار سخت و مستحکم هستند و نمیتوانید به آنها میخ بزنید و باید از ماده دیگری روی دیوار استفاده کنید تا بتوان به آن میخ زد و تابلو نصب کرد.
گاهی مواقع ممکن است آجرهای لفتون درجه دو رطوبت را به خود جذب کنند و بهاینترتیب محل رشد کپک و قارچ شوند. به همین خاطر توصیه میکنیم که حتماً به سراغ آجر لفتون درجه یک و ممتاز بروید تا چنین مشکلاتی به وجود نیاید.
کارخانه آجر لفتون در استان اصفهان قرارگرفته که یکی از بهترین خاکهای رس ایران را دارد. آجرهای تولیدشده توسط این کارخانه، مرغوبیت و کیفیت بسیار بالایی دارند و به همین خاطر محبوبیت زیادی میان افراد مختلف پیداکردهاند.
درنهایت باید بگوییم که آجر سوراخدار، یکی از بهترین محصولاتی است که میتوانید جهت ساختمانسازی به کار بگیرید. درصورتیکه نیاز به اطلاعات بیشتر در مورد خرید آجر سوراخدار و یا مشخصات آن دارید، میتوانید با کارشناسان ما در وبسایت سازه افزار تماس بگیرید و سؤالات خود را مطرح نمایید.